Երևան, 13.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Զելենսկին շшնտաժի է ենթարկում իր արևմտյան օգնականներին․ Զախարովա ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (13 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ).Ճապոնացիները Չինաստանում իրականացրել են զանգվածային սպանդ. «Փաստ» Զուտ խորհրդանշական ժեստեր. ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ նոր «խողովակային ընտրությունը». «Փաստ» Միլիարդավոր դոլարներ՝ հայերի ազգային ինքնության քայքայման և օտար լիբերալ արժեքների ներդրման վրա. «Փաստ» «Մա՛մ, երեք օր չեմ զանգի, չանհանգստանաք». Ալբերտ Նազարյանն անմահացել է նոյեմբերի 9-ին. «Փաստ» Ներգրավվածության որոշակի նվազեցմամբ՝ առաջատար լինելու ընդգծված հավակնություններ. «Փաստ» Արտաքին միջամտության վտանգավոր զուգահեռականները. «Փաստ» «Դա ոչ թե ճանապարհային քարտեզ է, այլ հայ ազգի երազանքներից և պատմական հիշողությունից հրաժարում». «Փաստ» Անհավասար «հավասարություն»՝ ըստ Փաշինյանի. «Փաստ» Նոր կարգավորումներ Արցախից բռնի տեղահանվածների բնակապահովման ծրագրում. «Փաստ»


ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (8 ՀՈՒԼԻՍԻ). Տեղի են ունեցել բողոքի ակցիաներ՝ «Զվարթնոց» օդանավակայանի հին շենքը պահպանելու համար. «Փաստ»

Հասարակություն

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

ՀԱՅ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ

1895 –ծնվել է մանկավարժ, հասարակական գործիչ Բենիամին Ժամկոչյանը։

1904 –ծնվել է հայ խորհրդային ինժեներմեխանիկ Ալեքսանդր Մարջանյանը։

1914 –ծնվել է արձակագիր, դրամատուրգ Հրանտ Բագրազյանը։

1915– Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ սկսվել է Ալաշկերտի օպերացիան:

1937– վախճանվել է դիվանագետ, Ճապոնիայում Հայաստանի Հանրապետության առաջին դեսպան Դիանա Աբգարը։

1937– վախճանվել է հանրահայտ գրող Ակսել Բակունցը։

1944 –վախճանվել է բանասեր, ազգագրագետ Վարդան Հացունին։

1952– ծնվել է արմատներով հայ, ռուսաստանցի ռեժիսոր Կարեն Շահնազարովը:

1980 – ծնվել է երգիչ Անդրեն։

2005– Փարիզի դատարաններից մեկը ֆրանսիական «Quid» հանրագիտարանի խմբագիրներին պարտադրել է խորհրդանշական տուգանք վճարել Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին «հարյուր հազարավոր հայերի սպանությունները անհավասարակշիռ ներկայացնելու համար»:

2008 – ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության կոմիտեն Քվեբեկ քաղաքում ընթացող նիստում Համաշխարհային ժառանգության ցուցակում ընդգրկել է Իրանում գտնվող Թադեի հայկական եկեղեցին:

2010– վախճանվել է պարսկահայ գիտնական և ճարտարապետ Կարո Լուկասը:

2011– տեղի է ունեցել «Ոսկե ծիրան» 8-րդ միջազգային կինոփառատոնի բացումը իրանցի աշխարհահռչակ կինոռեժիսոր Աբաս Քիառուսթամիի «Վավերացրած պատճեն» ֆիլմով, որը նախորդ տարի մրցանակի էր արժանացել Կաննի կինոփառատոնում: «Ոսկե ծիրանի» պատվավոր հյուրն է եղել աշխարհահռչակ Ֆաննի Արդանը:

2012-Երևանի «Մոսկվա» կինոթատրոնում հանդիսավորությամբ բացվել է «Ոսկե ծիրան» 9-րդ միջազգային կինոփառատոնը:

2016- բողոքի ակցիաներ են սկսվել «Զվարթնոց» օդանավակայանի հին շենքը պահպանելու համար:

ԱՇԽԱՐՀ

մ.թ.ա. 52 – համարվում է Փարիզի հիմնադրման օրը:

1283 – Սիցիլիական պատերազմի ժամանակ Մալթայի ճակատամարտում ադմիրալ Ռուջերո Լաուրիի ղեկավարած արագոնյան նավատորմը հաղթանակ է տոնել անժուական նավատորմի նկատմամբ ։

1497– Վասկո դա Գաման սկսել է իր առաջին շուրջերկրյա ճանապարհորդությունը:

1573 –Բուլոնյան էդիկտով վերջ է դրվել ֆրանսիական կաթոլիկների և հուգենոտների 4-ամյա պատերազմին։

1593 –ծնվել է իտալացի նկարիչ Արտեմիզիա Ջենտիլեսկին:

1618 – ֆրանսիական թագուհուն «կախարդելու» մեղադրանքով մահապատժի է ենթարկվել կամերիստկա Մարի Մեդիչին։

1621 –ծնվել է ֆրանսիացի առակագիր, բանաստեղծ Ժան դը Լաֆոնտենը:

1686 – ավստրիական զորքերն ազատագրել են 1541 թվականից թուրքերի տիրապետության տակ գտնվող Բուդա քաղաքը՝ ներկայիս Բուդապեշտը։

1709– տեղի է ունեցել Պոլտավայի ճակատամարտը, որը եղել է Հյուսիսային պատերազմի ամենամեծ ճակատամարտը:

1721 – վախճանվել է բրիտանացի վաճառական, Մադրասի գուբերնատոր Էլայհու Յեյլը, որը հանդիսանում է Յեյլի համալսարանի հիմնադիրը։

1777 – Վերմոնտը դարձել է ԱՄՆ-ի առաջին նահանգը, որը չեղարկել է ստրկությունը։

1796 – ԱՄՆ-ի Պետքարտուղարությունը տվել է ԱՄՆ-ի քաղաքացու առաջին անձնագիրը։

1820 – ֆրանկֆուրտյան Սեյմն ընդունել է Վիենյան եզրափակիչ արձանագրությունը, որը լրացրել է Գերմանական միության Սահմանադրությունը և հաստատել գերմանական պետությունների ինքնիշխանությունը։

1838 – ծնվել է դիրիժաբլների գերմանացի նախագծող, գրաֆ Ֆերդինանդ ֆոն Ցեպելինը։

1853 – ամերիկացի բանագնաց Մեթյու Փերրին ափ է իջել Էբո ծովածոցում և պահանջել, որ Ճապոնիան վերացնի իր մեկուսացումը։

1920 – անգլիական Արևել յան Աֆրիկա գաղութը վերանվանվել է Քենիա։

1922 – առաջին անգամ նախկին Խոդինյան օդանավակայանում իրականացվել է ավիացիայի օգտագործում գյուղատնտեսական կուլտուրաների վնասատուների դեմ պայքարի համար։

1969 – Վիետնամական պատերազմի ընթացքում ամերիկյան զորքերը սկսել են դուրս բերվել երկրի հարավից։

1974 – ԽՄԿԿ Կենտրոնական կոմիտեն հաստատել է Բայկալ-Ամուրյան մագիստրալի (ԲԱՄ) կառուցման նախագիծը։

1979 – հայտնաբերվեց Յուպիտերի ներքին արբանյակ Ադրաստեան:

1985– վախճանվել է ամերիկացի տնտեսագետ, Նոբել յան մրցանակի դափնեկիր Սայմոն Կուզնեցը:

1994 –վախճանվել է Հյուսիսային Կորեայի 1946-94 թթ. առաջնորդ Կիմ Իր Սենը։ Նրա մահից հետո Հյուսիսային Կորեայի առաջնորդ է դարձել նրա որդին՝ Կիմ Ջոնգ Իլը։

2011 – մեկնարկել է «Ատլանտիս» շաթլը, որը եղել է «Ատլանտիսի» վերջին թռիչքը, ավարտվել է «Space Shuttle» տիեզերանավային համակարգերի շահագործումը։

2022 – Ճապոնիայում նախընտրական ելույթի ժամանակ սպանվել է նախկին վարչապետ Սիձո Աբեն:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Հայաստանի և Իրանի ներկայացուցիչները քննարկել են հաջորդ տարի էլեկտրաէներգիայի ներկրման ավելացումըՀատկապես սահմանամերձ համայնքներում դպրոց փակելը հավասարազոր է գյուղը դատարկելու կանաչ լույսին․ Մարիաննա ՂահրամանյանՎրաստանը կուժեղացնի վերահսկողությունը՝ մաքսային գոտիներում թմրանյութերի մաքսանենգության աճի պատճառովԶելենսկին շшնտաժի է ենթարկում իր արևմտյան օգնականներին․ Զախարովա Էլի ասել եմ՝ գործող իշխանության հետ մատաղ ուտելու էլ չենք գնա. Էդմոն Մարուքյանը՝ դաշինք կազմելու մասինԴեկտեմբերի 14-ի գիշերը Երևանի հանրային տրանսպորտը կաշխատի ավելի երկար․ «Երևանի ավտոբուս»Պատվոգրեր ու խրախուսական պարգևներ՝ ոչ օլիմպիական մարզաձևերը ներկայացնող մարզիկներին և մարզիչներին ԱՄՆ-ն կչեղարկի բելառուսական կալիումի նկատմամբ պատժամիջոցները Էրդողանը հայտարարել է, որ Թրամփի հետ կքննարկի Ուկրաինայի խաղաղության ծրագիրը Դեկտեմբերի 12-ին Լոռվա գեղատեսիլ վայրերից մեկում Սոճուտ հանգստի համալիրում մեկնարկել է «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժման մարզային գրասենյակի նախաձեռնած երիտասարդական հավաքըԱկսել Բակունցի «Միրհավը»՝ անգլերեն թարգմանությամբ Գործող վարչախմբի քաղաքականությունը բերում է նոր զիջումների. Ավետիք Չալաբյան «Հայրենիքի» զարգացման հերթական փուլը. Արթուր Վանեցյան«ՀայաՔվեն» այլևս պարզապես միավորում չէ․ այն վերածվում է նոր քաղաքական ուժի․ Արմեն Մանվելյան ՀՀ-ն այսօր «КГБ»-ի բանտ ունի, որտեղ նստած են արքեպիսկոպոսներ, ի՞նչ եվրոպական մոդել. Մարուքյան «Լուսավոր Հայաստանը» նշում է իր 10–ամյակը. Էդմոն Մարուքյան Սահմանադրական փոփոխությունները ոչնչացնում են Անկախության հռչակագիրը․ Արմեն Մանվելյան«Լուսավոր Հայաստանը» կմասնակցւ 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրություններին. Էդմոն ՄարուքյանԵկեղեցու դեմ արշավը մեզ շեղում է իրական խնդիրներից. Մենուա Սողոմոնյան Հայկական ճշմարտությունները աստիճանաբար իրենց տեղը զիջում են թշնամու նարատիվներին. Էդմոն Մարուքյան Թոշակառու գնդապետը ստիպված տաքսի քշի, որ նախարարուհին 200 հազար դոլար արժողությամբ տուն առնի՞. Արշակ ԿարապետյանԿատարողներին գտել են, պատվիրատուներին՝ ոչԳիտության ճակատագիրը չի կարող որոշվել առանց գիտնականների․ Ատոմ Մխիթարյան Ֆիկտիվ տնտեսական աճի մասին. Աշոտ Ֆարսյան Կաթողիկոսի դեմ նոր մեղադրանք են ուզում կարել՝ հոգևորականների ձեռամբ Հայկական կողմը հաստատել է, որ ադրբեջանական նավթ են ուզում գնել «ԱԼԴԵ» կուսակցության նախագահ Սվենյա Հահնի շնորհավորական ուղերձը՝ «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության հիմնադրման 10-ամյակի կապակցությամբ Հայաստանի իշխանությունների հերթական հակառուսական քայլը Մեր թոշակառուները լքված են իշխանության կողմից․ Հրայր Կամենդատյան Ամենաթունդ խմիչքներից մեկը. թո՞ւյն, դեղամիջո՞ց, թե՞ ապերետիվ. «Փաստ»Վահե Շաբանյան — ԶՊՄԿ հարստացուցիչ ֆաբրիկայի ֆլոտատոր ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (13 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ).Ճապոնացիները Չինաստանում իրականացրել են զանգվածային սպանդ. «Փաստ»Ձեր իշխանության յոթ տարիների ընթացքում ՀՀ պարտքը ավելացել է ութ մլրդ ԱՄՆ դոլարով. Հրայր ԿամենդատյանԸնդդիմադիր 60%-ը կարող է փոխել ադրբեջանացման արշավը. Էդմոն ՄարուքյանԱշխարհի առաջին բեռնատար նավը, որը ծածկված է արևային վահանակներով, պատրաստ է նավարկությանԶուտ խորհրդանշական ժեստեր. ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ նոր «խողովակային ընտրությունը». «Փաստ»Իշխանությունն ընդդեմ Եկեղեցու. վերջին անկախ ամրոցի գրոհը Միլիարդավոր դոլարներ՝ հայերի ազգային ինքնության քայքայման և օտար լիբերալ արժեքների ներդրման վրա. «Փաստ»Հայաստանում քաղաքական բանտարկյալներ կան. հասարակության 61,3 տոկոսը համոզված է դրանում «Մա՛մ, երեք օր չեմ զանգի, չանհանգստանաք». Ալբերտ Նազարյանն անմահացել է նոյեմբերի 9-ին. «Փաստ»Ներգրավվածության որոշակի նվազեցմամբ՝ առաջատար լինելու ընդգծված հավակնություններ. «Փաստ»Արտաքին միջամտության վտանգավոր զուգահեռականները. «Փաստ»«Դա ոչ թե ճանապարհային քարտեզ է, այլ հայ ազգի երազանքներից և պատմական հիշողությունից հրաժարում». «Փաստ»Անհավասար «հավասարություն»՝ ըստ Փաշինյանի. «Փաստ»Նոր կարգավորումներ Արցախից բռնի տեղահանվածների բնակապահովման ծրագրում. «Փաստ»Իրականությունից չես փախչի. «Փաստ»ԵՄ-ի «բարեկամության» գինը. պատժամիջոցներ Ռուսաստանի դեմ, թե՞ տնտեսական կորուստներ Հայաստանի համար. «Փաստ»Այսօր՝ վարչապետ, վաղը՝ նախկին, իսկ Եկեղեցին հավերժ է. «Փաստ»Շերը հերքել է 39-ամյա ընկերոջ հետ ամուսնության մասին լուրերը Դատարանի հրապարակած վճռով անվավեր է ճանաչվել ԵՊՀ ռեկտորի՝ աշխատակիցներից մեկին աշխատանքից ազատելու հրամանը. Խաչիկ Աբաջյան