Երևան, 28.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . Տոնոյան Չտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ


«Չեն ցան­կա­նում ունե­նալ այն­պի­սի օղակ, որը պետք է գոր­ծի ինք­նու­րույն ու ան­կախ». «Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Դատաիրավական ոլորտը, թերևս, 2019 թվականին ամենաշատը քննարկվածների շարքում է։ 

Այս տարի ոլորտը ենթարկվեց փորձությունների, ականատես եղանք մի շարք գործողությունների, որոնք տեղավորվեցին ոչ այդքան իրավական, որքան քաղաքական հարթության մեջ։ Փաստաբան Լուսինե Սահակյանի հետ զրուցել ենք ոլորտում արձանագրված իրավիճակի շուրջ։ 

Ի դեպ, այսօր Մարդու իրավունքների պաշտպանության օրն է, և, օրվա խորհուրդն օգտագործելով, առաջին հերթին անդրադարձել ենք մարդու իրավունքների պաշտպանությանը՝ հաշվի առնելով 2019թ.-ին արձանագրված իրողությունները։ 

Իրավապաշտպանների գրեթե բացակայությունը 

«Եթե իրավիճակը դիտարկենք այս տարվա կտրվածքով, ապա ամենալուրջ խնդիրներից մեկը, որը հիմա ունենք, իրավապաշտպանների գրեթե բացակայությունն է։ 

Որքան էլ նախորդ տարիներին իշխանությունների հետ կապված խնդիրներ կային, այդուհանդերձ, այդ խնդիրների մասին բարձրաձայնողներն ավելի շատ էին։ 

Կային իրավապաշտպան կազմակերպություններ, որոնք քիչ թե շատ զբաղվում էին այդ խնդրով։ Վերջին ժամանակահատվածում, սակայն, բավականին լուրջ խնդիրներ տեսանք այդ ոլորտում։ 

Մարդու իրավունքների կոպտագույն խախտումներ են տեղի ունենում երկրում, բայց շատ իրավապաշտպան կազմակերպություններ ոչ միայն չեն բարձրաձայնում, այլ փորձում են մարդու իրավունքների բացահայտ խախտումը ներկայացնել այնպես, թե իբրև այն խախտում չէ։ 

Ավելին, նրանք փորձում են ամեն կերպ արդարացնել իշխանությունների յուրաքանչյուր քայլը։ 

Կան նաև անձինք, որոնք այսօր սկսել են ներկայանալ որպես իրավապաշտպաններ, մինչդեռ նախկինում նույնիսկ անհարմար կզգային իրենց իրավապաշտպան կոչել։ 

Խոսելով մարդու իրավունքներից՝ նրանք իրենց թույլ են տալիս այնպիսի ձևակերպումներ անել, որոնց հիմքում «չեն ուզում լսել այս կամ այն իրավունքի մասին»։ 

Այս առումով խայտառակ իրավիճակ է»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Լ. Սահակյանը։ Խոսելով իրավունքների խախտումների մասին՝ նա շեշտեց, որ շատ լուրջ է հատկապես ազատության իրավունքի հետ կապված խնդիրը. 

«Նախկինում էլ ենք ունեցել նման խնդիրներ։ Այդուհանդերձ, մի պահ, կարծես, առաջընթաց արձանագրեցինք, երբ դատարանները համատարած սկսեցին գրավ կիրառել կամ մերժել կալանքը որպես խափանման միջոց կիրառելու միջնորդությունները։ 

Բայց արդեն տևական ժամանակ է, ինչ մենք այլ պատկերի ենք ականատես լինում, երբ անգամ հիմնավոր կասկած չկա, բայց անձանց նկատմամբ կալանքը որպես խափանման միջոց է ընտրվում։

 Մենք նորից շատ լուրջ հետընթաց ունենք, իսկ որոշ դեպքերում անգամ ավելի վատ վիճակ ունենք։ Բնականաբար, ունենք քաղբանտարկյալներ, և անձինք, որոնք քաղաքական հետապնդման են ենթարկվում»։

Անթաքույց ճնշում դատարանների նկատմամբ

Անցում կատարելով դատաիրավական ոլորտին՝ փաստաբանը մի շարք խնդիրներ առանձնացրեց։ 

«Վերջին շրջանում՝ իշխանափոխությունից հետո, գործադիր և օրենսդիր մարմինների կողմից շատ լուրջ ազդեցություն է գործադրվում դատական իշխանության նկատմամբ։ 

Խնդիրը հասավ նրան, որ արդեն քրեական հետապնդման են ենթարկվում այն դատավորները, որոնք իշխանությունների կամքը չեն կատարում։

 Այս առումով մենք շատ լուրջ խնդիրներ ունենք։ Մենք նախկինում ասում էինք, որ կան անկախ դատավորներ, բայց չկա կայացած դատական համակարգ, և չկան արդարադատություն իրականացնող դատարաններ։ 

Հիմա մենք տեսանք, որ անկախ դատավորներն այդպիսին էլ մնացին, նաև նկատեցինք, որ կան դատավորներ, որոնք այս իրավիճակում իրենց շատ ճիշտ պահեցին, իրենք էլ սկսեցին օրինական դատական ակտեր կայացնել։ 

Բայց դատարաններում համատարած վախի մթնոլորտ կա, և, փաստորեն, դատավորները ինչպես կախյալ էին, այդպես էլ մնացին. նրանք ամեն կերպ պատրաստ են կատարել իշխանությունների կամքը։ 

Սա լուրջ խնդիր է, ինչպես լուրջ խնդիր է այն, որ իշխանություններն անգամ չեն թաքցնում, որ իրենք ճնշում են գործադրում դատարանների նկատմամբ։

 Իրենք ցույց են տալիս, որ պատրաստ են մինչև վերջ գնալ, եթե չեն ցանկանում, որ կոնկրետ դատավորներ շարունակեն պաշտոնավարումը։ 

Այդ առումով լուրջ խնդիրներ կան թե՛ Սահմանադրական դատարանի, թե՛ նաև այլ դատարանների տեսանկյունից»,-նշեց մեր զրուցակիցը։

 Անդրադառնալով արդեն ամիսներ շարունակ ՍԴ-ի շուրջ ծավալվող գործողություններին՝ Լուսինե Սահակյանը շեշտեց, որ այսօր ունենք ՍԴ, որը գործում է գործադիր իշխանությունից անկախ։ 

«Անկախ նրանից՝ ընդունում ենք ՍԴ-ի դատավորներին, թե ոչ, փաստ է, որ ՍԴ-ն չի ենթարկվում իշխանություններին։ Սա մեծ առաջընթաց է, որը պետք է փայփայել, իսկ հետո մնացած քայլերով ամրապնդել մնացյալը։

 Բայց ի՞նչ է անում իշխանությունը։ Իշխանությունը, բնականաբար, չի ցանկանում ունենալ այնպիսի օղակ, որը պետք է գործի ինքնուրույն ու անկախ։ 

Կամաց-կամաց սկսեցին ինչ-որ արտահայտություններ անել՝ հայտարարելով, թե ՍԴ դատավորները պետք է գնան, հակառակ դեպքում՝ լավ չի լինելու։ 

Հետո արդեն գործողությունների անցան՝ սանիկներ կալանավորվեցին, կոնկրետ քրեական գործեր հարուցվեցին, հարցաքննությունների կանչվեցին հարազատներ։ 

Այսօր առկա գործընթացները նշվածի շարունակական զարգացումն են. հիմա էլ առաջարկվում է օրենսդրական փոփոխություն, ըստ որի՝ այն դատավորներին, որոնք, ըստ իրենց, ՍԴ դատավոր լինելու արժանի չեն, ասում են՝ գնացեք, նստեք տանը և կստանաք այն գումարը, որը կտրվեր ձեզ ՍԴ-ում։ 

Սա պետության համար անթույլատրելի է։ 

Եթե կարծում են, որ այդ դատավորներն արժանի դատավորներ չեն, ապա ինչո՞ւ պետք է հարկատուների հաշվին նման գումարներ ստանան։ 

Իրականում տրամաբանությունն այն չէ, որ ինչ-որ դրական քայլի համար են սա անում։ 

Այս ամենն իրականացվում է, որ ձերբազատվեն այդ դատավորներից, որոնք չեն ցանկանում հեռանալ»,-շեշտեց մեր զրուցակիցը՝ ընդգծելով, որ իրեն չի մտահոգում այն, թե կգտնվեն անձինք, որոնք կընդունեն վաղ կենսաթոշակի գնալու առաջարկը։ 

«Եթե գնում են, թող գնան։ 

Ինչքան շուտ, այնքան լավ, որովհետև մեզ նման դատավորներ պետք չեն։ Ես մեծ հույս ունեմ, որ ՍԴ դատավորները կմնան իրենց բարձրության վրա և կփորձեն հասկանալ, թե ինչ կարևոր խնդիր է լուծվում։ 

Ի դեպ, չի լուծվում իրենց խնդիրը, այլ լուծվում է պետության ապագայի հարցը»,-հավելեց փաստաբանը։

Կախյալ դատավորներ ունենալու միտումը

Հաշվի առնելով այս տարվա ընթացքում հանրային քննարկման ներկայացված օրենսդրական նախաձեռնությունները՝ Լուսինե Սահակյանը շեշտեց, որ դատաիրավական բարեփոխման մասին խոսելն անգամ ավելորդ է։

 «Չկա նաև տեսլական, որը հիմք ընդունելով՝ կարող ենք ասել՝ մեկ տարվա ընթացքում չհասցրեցին իրականացնել, բայց ձեռնարկել են որոշակի գործողություններ, որոնց արդյունքում մենք ապագայում անկախ դատական համակարգ կունենանք։ Նման երևույթ ընդհանրապես գոյություն չունի։

 Ճիշտ հակառակն է. այսօր առկա բոլոր օրենսդրական նախաձեռնությունները դատարաններին ճնշելուն են միտված, ըստ որի՝ պետք է ձերբազատվեն այն դատավորներից, որոնք իրենց համար անկանխատեսելի են և կարող են իրենց համար ոչ ցանկալի որոշումներ կայացնել։ 

Նախկինում իշխանությունները գոնե մի քանի դատավորների օրինակ էին ցույց տալիս՝ ասելով՝ տեսե՛ք՝ նրանք անկախ են։ 

Հասկացել էին, որ նրանց նկատմամբ ճնշումն անիմաստ է։ 

Հիմա հակառակ պատկերն է. հենց այդ դատավորներին են թիրախավորել, և հիմա բոլոր օրենսդրական նախաձեռնությունները ամբողջովին կախյալ դատավորներ ունենալու նպատակին են միտված։ 

Սա լուրջ խնդիր է առաջացնելու։ Նկատենք, որ միջազգային կառույցներում Հայաստանի հետ կապված արդեն շատ լուրջ մտահոգություններ կան։ 

Շատ շուտով մենք կզգանք հետևանքները, բայց, կարծես, իշխանություններին դա ամենևին չի հետաքրքրում»,-նկատեց փաստաբանը։ Նա ընդգծեց, որ միջազգային կառույցների զգուշացումները չեն կանգնեցնում իշխանություններին. 

«Փորձում են ստեղծել խաբկանք, թե իբրև Վենետիկի հանձնաժողովը դրական եզրակացություն է տվել, և փորձում են մոռացության տալ, թե ինչ է ասել նույն Վենետիկի հանձնաժողովը։ 

Սա շատ լուրջ հետևանքներ է ունենալու, մենք պետք է փորձենք գիտակցել լրջությունը, եթե չգիտակցենք՝ խնդիրներ ենք ունենալու։ Այսպես շարունակելու պարագայում երկրի առաջ լուրջ խնդիրներ են ծագելու։

 Իշխանությունները պետք է հասկանան, որ այսպես շարունակել հնարավոր չէ։ 

Մինչ այս արձանագրված գործողություններով արդեն այնքան խնդիրներ են առաջացել, որ անգամ հետ կանգնելու պարագայում բավականին ժամանակ է անհրաժեշտ թույլ տված սխալներն ուղղելու համար»։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

«Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»«Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Արդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըՄալաթիա Սեբաստիայում բացվել է 88 ցանցի հերթական սուպերմարկետը Դուք կանաչ լույս վառեցիք Արցախի հայաթափման համար. ՇարմազանովՔուչակ գյուղի վերջնամասում մեքենաներ են բախվել․ կա զոհ և 6 վիրավոր Ադրբեջանը չի մասնակցի Երևանում սամբոյի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում Արդարի դար չէ, ՈՒժեղի դար է Ընկերությունը կարևորում է նման ճանաչողական այցերը՝ ծանոթացնելու հանրությանը երկրի տնտեսության հենասյուն հանդիսացող որոլտին, ներկայացնելու իրական խնդիրներն ու ձեռքբերումներըԱռաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Տիգրան Ավինյանի շնորհավորանքը՝ Թատրոնի համաշխարհային օրվա առթիվ