«Բարեփոխումները հաջողված չեն համարվի, մինչև չկարգավորվեն առաջնային հարցերը». կստեղծվի պարեկային ոստիկանություն․ «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Արդարադատության նախարարությունն իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում հանրային քննարկման է ներկայացրել «Ոստիկանությունում ծառայության մասին», «Ոստիկանության մասին» և հարակից օրենքներում փոփոխություն և լրացումներ կատարելու մասին ՀՀ օրենքի նախագիծը։
Ներկայացված փաթեթում առաջարկվող փոփոխությունները և լրացումներն իրավական հիմք են ստեղծում ոստիկանության կազմում «Պարեկային ոստիկանություն» ծառայության ստեղծման, պարեկային ոստիկանների հրամանագրման և նրանց գործունեության կազմակերպման նպատակով անհրաժեշտ ենթաօրենսդրական ակտերի ընդունման համար։
Նախագծի հիմնավորման մեջ նշված է, որ ՀՀ ոստիկանության բարեփոխումների ռազմավարության և դրանից բխող 2020-2022 թվականների գործողությունների ծրագրերով հստակ շեշտադրումներ են կատարվել ոստիկանության վերափոխման և հանրությանը լիովին նոր ոստիկանություն ներկայացնելու վերաբերյալ։
Որպես ռազմավարական հիմնական նպատակ է առաջադրվել նոր ոստիկանի կերպարի ստեղծումը և քաղաքացուն լիովին այլ պատրաստվածությամբ ներկայանալը։
Այս նպատակին հասնելու առաջնային քայլերից մեկը ոստիկանության արտաքին ծառայության վերափոխումն է։
Ընդգծվում է, որ ներկայումս ոստիկանության համակարգում գործում են ՃՈ-ն և ՊՊԾ-ն, որոնք համապատասխանաբար իրականացնում են ճանապարհային երթևեկության կանոնակարգման, ճանապարհային անվտանգության ապահովման գործառույթները և հասարակական կարգի պահպանությունը։
Ոստիկանության նման կառուցվածքով և գործառույթների տարանջատմամբ գործունեությունը հանգեցնում է տարբեր ստորաբաժանումների միջև փոխգործակցության խնդիրների, մինչդեռ նշված գործունեության ուղղություններում ոստիկանության բարձր որակի աշխատանքը առաջնային կարևորություն ունի ՀՀ քաղաքացիների և հանրապետության հյուրերի մոտ ոստիկանության վերաբերյալ կարծիքի ձևավորման, վստահության և ապահովության զգացման համար։
ՀՀ ոստիկանության պետին կից հասարակական խորհրդի անդամ, «Ճանապարհային երթևեկության անվտանգություն և վերահսկողություն» ՀԿ-ի ղեկավար Սերգեյ Ղահրամանյանը «Փաստի» հետ զրույցում վերահաստատում է՝ պարեկային ոստիկանության ծառայությունը գործելու է երկու կառույցների հիմքի վրա։
«Եթե հաշվի առնենք այն, ինչ գրված է ՀՀ ոստիկանության բարեփոխումների ռազմավարության մեջ, կրճատվում են ճանապարհային ոստիկանությունը և պարեկապահակային ծառայությունը, դրանց փոխարեն ստեղծվում է պարեկային ոստիկանության ծառայությունը։
Այն պետք է իրականացնի այն գործառույթները, որոնք ներկայումս կատարում են ճանապարհային ոստիկանները և պարեկապահակային ծառայության ոստիկանները, մի փոքր էլ ավելի։ Ավելի պարզ ասած՝ կլինեն ունիվերսալ ոստիկաններ, որոնք չեն իրականացնելու միայն քննչական գործողություններ։
Եթե հաշվի առնենք այն ծանրաբեռնվածությունը և գործողությունները, որոնք հիմա կատարվում են, և հետագայում այդ բոլորն իրար միացվի, ներկա կարգախմբերի և մարդկային ռեսուրսների պարագայում գործը շատ ավելի բարդ է լինելու, որովհետև ներկայումս մարդկային ռեսուրսները չեն բավարարում այդ գործողությունները հնարավորինս լավ իրականացնելու համար, իսկ ապագայում շատ ավելի բարդ կլինի։
Ամենաառաջնայինը պետք է ուշադրության կենտրոնում պահել քանակի հարցը, իսկ մյուսը՝ սոցիալական-հոգեբանական իրավիճակը։ Դրա մեջ մտնում է ոչ միայն աշխատավարձի բարձրացումը, այլ նաև ոստիկանի պաշտպանվածությունը թե՛ իրավական, թե՛ բարոյական տեսանկյունից։ Ներկայումս ոստիկանը թե՛ սոցիալական, թե՛ իրավական և թե՛ բարոյական տեսանկյունից շատ անպաշտպան է և թիրախավորված։
Հետևաբար՝ մինչև չկարգավորվեն այս հարցերը, բարեփոխումները հաջողված չեն կարող համարվել, որովհետև միայն ծառայությունների անունները և, օրինակ՝ լոգոն կամ հագուստը փոխելով՝ ասել բարեփոխումներ, մի փոքր ճիշտ չէ»,-ասում է Ղահրամանյանը։
Իսկ ինչո՞ւ է որոշվել ճանապարհային ոստիկանությունը և պարեկապահակային ծառայությունը միացնել և դարձնել պարեկային ոստիկանություն։ Ըստ Ղահրամանյանի՝ պարեկային ոստիկանություն ստեղծելու հիմնավորումները մի քանիսն են։
«Ասվում է, որ կան թվով քիչ, բայց բնույթով կրկնվող գործողություններ, որոնք իրականացնում են և՛ ՃՈ-ն, և՛ ՊՊԾ-ն։
Բացի դա, որոշ դեպքերում խոսքը նեղ մասնագիտական պարտականությունների և լիազորությունների մասին է, որի հետևանքով լինում են դեպքեր, երբ պարեկային ոստիկանը չի կարողանում երթևեկության մասնակցին կարգի հրավիրել կամ այլ գործողություններ իրականացնել, նույնն էլ հակառակը՝ ճանապարհային ոստիկանը միայն երթևեկության մասնակիցների նկատմամբ կարող է որոշակի՝ շատ նեղ մասնագիտական վարչարարություն իրականացնել։
Հաշվի առնելով այս ամենը, նաև այն հիմնավորումը, որ կարիք կա վերափոխել և ժողովրդավարական երկրին վայել ոստիկանություն ունենալ, լավագույն տարբերակներից մեկը պարեկային ոստիկանության ստեղծումն է»,-ընդգծում է մեր զրուցակիցը։
Ղահրամանյանը նաև հետաքրքիր օրինաչափություն է նկատել։
«Չգիտեմ՝ որքանով է սովորույթ կամ ավանդույթ, բայց այն երկրներում, որտեղ հեղափոխություն է լինում, անցում են կատարում պարեկային ոստիկանության համակարգին։ Հեռու չգնանք՝ հարևան Վրաստանում նույնպես նման կերպ վարվեցին։ Երբ Սահակաշվիլին դարձավ երկրի ղեկավար, նա անմիջապես փոփոխությունների ենթարկեց ոստիկանական համակարգը։
Ճիշտ է՝ այնտեղ այդ փոփոխությունները տեղի ունեցան արմատապես և կտրուկ, ոչ թե երկու տարի հետո։ Մեզ մոտ, գոնե այս պահին, կա քաղաքական կամք, ոստիկանության մեջ՝ ցանկություն նման փոփոխություններ կատարելու։
Սա իրականություն դարձնելու համար պետք են դրան համապատասխան լիարժեք ռեսուրսներ։ Պարզապես այնպես չստացվի, որ թղթի վրա լինեն իդեալական փոփոխություններ, բայց իրականում դրանք իրականության մեջ տեղ չունենան՝ ֆինանսական կամ էլ այլ պատճառներով»,-եզրափակում է Սերգեյ Ղահրամանյանը։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
