Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
ԵՄ-ԱՄՆ-Հայաստան հանդիպմանը Երևան-Բաքու կարգավորումը չի քննարկվելու. ԵՄ-ն հակադարձել է Բաքվին Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի Ալիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը Բարձրահարկ շենքում հզոր հրդեհ է բռնկվել․ Բրազիլիա ՌԴ-ի հետ կապերը խզելու դեպքում Հայաստանը կկորցնի արժեքը Եվրամիության աչքում. ռուս քաղաքագետ Վրաերթի ենթարկված 83-ամյա կինը հիվանդանոցում մահացել է Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում


«Առա­ջի­նը երկ­րի կա­պի­տու­լյանտ իշ­խա­նու­թյան հե­ռա­ցումն է»․«Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Նոյեմբերի 9-ին ստորագրված հրադադարի եռակողմ համաձայնագրից հետո, երբ Հայաստանի ընդդիմադիր ուժերը սկսեցին բողոքի ակցիաներ կազմակերպել, ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը նշել է, թե հայաստանյան ընդդիմությունը շահարկում է ստորագրված հայտարարությունը: Դրան հաջորդեց ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հայտարարությունը, որ եթե Հայաստանում անկայուն իրավիճակ առաջանա, հարցականի տակ կարող է դնել համաձայնագրի կետերի իրականացման հարցը, և դա կարող է կործանարար հետևանքներ ունենալ Հայաստանի համար: Այդուամենայնիվ, ստորագրման օրից անցել է բավական ժամանակ, և Հայաստանի ընդդիմադիր ուժերը շարունակում են պահանջել ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականը: Ավելին, օրեր առաջ կառավարության դիմաց մեկնարկեց հացադուլ, որի պահանջը նույնն է: Հարց է ծագում, թե ինչո՞ւ էին ՌԴ բարձրաստիճան պաշտոնյաներն իրենց հայտարարություններով փորձում զսպել ընդդիմության քայլերը, և արդյո՞ք դա միայն Փաշինյանի՝ կառավարության ղեկին մնալու մեսիջ էր պարունակում: Այս և այլ հարցերի մասին է «Փաստ» օրաթերթի զրույցը «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության քաղաքական խորհրդի նախագահ Սուրեն Սուրենյանցի հետ:

- Պարոն Սուրենյանց, ՌԴ պաշտոնյաների հայտարարություններն ի՞նչ նպատակ ունեին և ո՞ւմ էին դրանք ուղղված:

- Հայաստանում մեկ-երկու բացառություններով, որոնք մարգինալ են, չկա որևէ այլ քաղաքական ուժ, որը կարող է այնքան արկածախնդրություն ունենալ, որ հայտարարի, թե գալու է իշխանության և վերանայի ստորագրված փաստաթուղթը: Այլ խնդիր է, որ այդ փաստաթղթում կան բազմաթիվ անորոշություններ, որոնցից կարելի է օգտվել, եթե Հայաստանում լինի ադեկվատ իշխանություն: Պետք է նկատել, որ առհասարակ ձևավորվում է տարածաշրջանային նոր ստատուս-քվո, և երկրի զարգացման ծրագիրը պետք է մշակվի՝ հաշվի առնելով նոր իրողությունները: Հայաստանը չունի այն ներուժը, որ կարողանա տարածաշրջանային ստատուս-քվոն խախտել, հատկապես, երբ այն ամրագրված է տարածաշրջանի ամենաազդեցիկ երկրի կնիքով: Այս իմաստով չեմ կարծում, որ Լավրովի հայտարարությունն ընդդիմությանն էր ուղղված, որը հանրահավաքներ է անում: Իմ կարծիքով, այդ ուղերձը Նիկոլ Փաշինյանին էր ուղղված, քանի որ այս ընթացքում ռուսական կողմը, ուսումնասիրելով նրա վարքագիծը, հասկացել է, որ Փաշինյանը կարող է մեկ օր թուղթ ստորագրել, մյուս օրն այլ հայտարարություն անել: Ի դեպ, ՌԴ նախագահի հայտարարությունը, որ եռակողմ փաստաթղթի մշակմանը մասնակցել է նաև Փաշինյանը, նպատակ ունի ապահովել, որ նա վաղը-մյուս օրը չփորձի ասել, թե ինքը չի մասնակցել այդ փաստաթղթի կազմմանը: Հիմա արդեն մենք պետք է որպես ելակետ ընդունենք եռակողմ հայտարարությունը, նոր իրողությունները և փորձենք այս ոչ բարենպաստ համատեքստում մշակել Հայաստանի վերակառուցման մեծ ծրագիր և ամեն ինչ անել, որ քաղաքական ու դիվանագիտական ճանապարհներով հասնենք պատերազմի նվաստացուցիչ հետևանքների վերացմանը:

- Այս պայմաններում, Ձեր կարծիքով, հաշվի առնվե՞լ է արդյոք Հայաստանի շահը, և Հայաստանն ի՞նչ քայլեր պետք է անի համաձայնագրի տեքստում առկա անորոշությունները չեզոքացնելու համար:

- «Լավրովի պլան» գոյություն է ունեցել առնվազն 2015 թվականից, ինչը ևս մեկ անգամ վկայում է այն մասին, որ այս տարածաշրջանում հիմնական կամ առաջնային ազդեցություն ունեցող երկիրը Ռուսաստանն է, որը տարբեր գործիքակազմերի միջոցով Հարավային Կովկասում փորձել է մեծացնել իր ազդեցությունը: Կոնֆլիկտները դիվանագիտական քաղաքական մենեջմենթի կարևոր գործիք են և, բնականաբար, Ռուսաստանը պետք է փորձեր այս կոնֆլիկտի մենեջմենթի հարցում ունենալ էական դերակատարություն: Երբ 2011-ին Կազանում «տարածքներ կարգավիճակի դիմաց» տրամաբանությամբ համաձայնագրի ստորագրումը ձախողվեց, ռուսական քաղաքական վերնախավի կողմից մշակվեց մի ծրագիր, որը պայմանականորեն ստացավ «Լավրովի պլան» անունը: Բայց նկատենք, որ այն մեծ հաշվով առարկության չարժանացավ մյուս համանախագահների կողմից և, նույնիսկ կարող ենք ասել, կոնսենսուսային փաստաթուղթ կամ ծրագիր էր համանախագահող մյուս երկրների համար: Այս պատերազմի ժամանակ, Հայաստանի պարտությունից հետո, այդ պլանն իրագործելու հնարավորություն ընձեռվեց: Ամենևին կողմ չլինելով դավադրությունների տեսությանը՝ չեմ կարծում եմ, որ Ռուսաստանն է նպաստել այս պատերազմին: Ես ավելի շատ հակված եմ մտածելու, որ մի կողմից կար թուրք-ադրբեջանական ագրեսիա, մյուս կողմից ՝ Հայաստանի իշխանության ապիկար արտաքին քաղաքականություն, որն ի վերջո հանգեցրեց պատերազմի, որը նաև առիթ էր, որ Ռուսաստանն իր ռազմավարական ծրագիրը դարձնի իրականություն: Դրանով, բնականաբար, Ռուսաստանը պետք է ձգտի, որ նոյեմբերի 9-ին ստորագրված եռակողմ հայտարարությունն իմպլեմենտացնի կամ կենսագործի դրա դրույթները, քանի որ դրանք բխում են մեր դաշնակցի շահերից: Պետք է նկատենք նաև, որ այն տարածաշրջանում խաղաղության մինիմալ երաշխիքներ կարող է ապահովել:

- Մինչ նոր ծրագիր մշակենք ու սկսենք այն կյանքի կոչել, արդեն իսկ տարբեր ձևերով ակնարկներ է արվում, որ առաջիկայում Հայաստանին սպառնում է մեկ այլ պատերազմ: Հայտնի է, որ Թուրքիան զորք է կուտակել Հայաստանի սահմանին, և փորձագետները չեն բացառում, որ տարածաշրջանում կարող է նոր, ավելի մեծամասշտաբ պատերազմ սանձազերծվել՝ ներառելով նաև Իրանը:

- Արձանագրենք, որ պատմականորեն մեր տարածաշրջանում պրոքսի պատերազմի հավանականությունը մշտապես եղել է ու կա: Մենք պետք է վաղուց գիտակցեինք, որ առանձին Լեռնային Ղարաբաղի հարց այլևս գոյություն չունի, քանի որ մենք Մերձավոր Արևելքի թիկունքն ենք, և տարածաշրջանն ու Հայաստանը մեծ Մերձավոր Արևելքի մաս են կազմում: Հունվարի 20-ից հետո մենք կտեսնենք ավելի ակտիվ Միացյալ Նահանգներ, ինչը չի կարող Հայաստանի համար վտանգավոր լինել, քանի որ ինչքան գերտերություններն ակտիվ են լինում տարածաշրջանում, այնքան անվտանգության վակուումն ավելի է նվազում: Հակառակ դեպքում պատերազմի ռիսկերը աճում են: Մեծ հաշվով՝ Հայաստանին անհրաժեշտ է մի քանի կարևոր քայլ իրականացնել. առաջին՝ երկրի կապիտուլ յանտ իշխանության հեռացում, երկրորդ, որը շատ կարևոր է՝ նոր որակի իշխանության ձևավորում, քանի որ մեխանիկական իշխանափոխությունը զարգացման չի կարող հանգեցնել, երրորդ՝ հայ-ռուսական ռազմավարական հարաբերությունների խորացում, որպեսզի հնարավոր լինի իրավիճակը պահպանել փխրուն խաղաղության ռեժիմում և երաշխավորել Հայաստանի ու Արցախի ժողովրդի անվտանգությունը, և չորրորդ, որի մասին, թերևս շատ քչերն են խոսում՝ Թուրքիայի հետ հարաբերությունների հաստատում: Սա ճանապարհ է, որը էապես նվազեցնելու է պատերազմի ռիսկերը: Մենք այլ ճանապարհ և այլընտրանք չունենք: Մեր հարևանները որևէ տեղ չեն գնալու, ուստի մենք պարտավոր ենք մեր հարևանների հետ հաստատել որոշակի հարաբերություններ: Ինչ վերաբերում է Թուրքիայի կողմից Հայաստանի վրա հնարավոր հարձակում իրականացնելուն, ապա, իմ կարծիքով, դրա հավանականությունը շատ քիչ է: Պարզապես Թուրքիայի կողմից փորձ է արվում ճնշում գործադրել մի կողմից՝ Իրանի, մյուս կողմից՝ Ռուսաստանի վրա, քանի որ Թուրքիայի և Ռուսաստանի շահերը, այս տարածաշրջանից բացի, բախվում են նաև Սիրիայում, Լիբիայում, Միջերկրական ծովի արևել յան հատվածում և այլ թեժ կետերում: Եվ, բնականաբար, ներկայում Թուրքիայի կողմից տեսնում ենք մկանների ցուցադրության որոշակի դրսևորումներ: Իսկ եթե այս ամենը դիտարկում ենք ավելի մեծ հակամարտության ծիրի ներքո, ապա կարելի է եզրակացնել, որ քիչ է հավանականությունը, որ Թուրքիան Հայաստանի դեմ ոտնձգություն իրականացնի, քանի որ դա շատ թանկ գին կարող է արժենալ Թուրքիայի համար:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

ԵՄ-ԱՄՆ-Հայաստան հանդիպմանը Երևան-Բաքու կարգավորումը չի քննարկվելու. ԵՄ-ն հակադարձել է Բաքվին Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի Ալիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը Բարձրահարկ շենքում հզոր հրդեհ է բռնկվել․ ԲրազիլիաՌԴ-ի հետ կապերը խզելու դեպքում Հայաստանը կկորցնի արժեքը Եվրամիության աչքում. ռուս քաղաքագետ Վրաերթի ենթարկված 83-ամյա կինը հիվանդանոցում մահացել է Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԿասպից ծովում երրորդ երկրների ռազմական ներկայությունը հակասում է տարածաշրջանի շահերին․ Իրանի ԱԳՆԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Տաք օդային հոսանքներ են ներթափանցել Հայաստան. Սուրենյանը՝ եղանակի մասին Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ Երևանում Ջուր չի լինի Այսօր Ավագ Ուրբաթ է, տեղի կունենա Խաչելության կարգ Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Մայիսին կամ հունիսին սպասվում է Ռուսաստանի կողմից լայնածավալ հшրձակում, բայց մենք պատրաստ չենք․ մենք հիմա օգնության կարիք ունենք․ Զելենսկի «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»