Երևան, 28.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . Տոնոյան Չտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ


«Միայն ես չեմ կորցրել, բոլորս ենք կորցրել. քո մասին պատմելով պիտի քեզ ապրեցնեմ, Տիգրա՛ն». «Փաստ»

Հարցազրույց

 

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Տղաների մասին կամ նրանց հետ զրուցելիս միշտ փորձում եմ նախ և առաջ ինքս ինձ, հետո նաև ընթերցողի համար բացահայտել նրանց տեսակը, բնավորությունը, սովորությունները, պատմել նրանց մասին, գուցե նաև այն ցանկությամբ, որ խորապես գիտակցենք, թե իրականում ինչ տեղի ունեցավ մեզ հետ 2020 թվականին: Տիգրանի մայրիկի հետ զրույցն էլ այդպես սկսվեց: Հարցրեցի՝ որդու մասին զրույցը սկսելիս առաջինն ի՞նչ եկավ մտքին:

Տիկին Արմինեն ասում է՝ Տիգրանը բնավորությամբ շատ զուսպ էր, չէր սիրում, երբ իր մասին խոսում էին, իրեն գովում էին, իր նկարները կամ էլ այլ տեղեկություն հանրային էր դառնում: «Իսկ հիմա ամեն անգամ իր մասին ուղղակի պատմելիս կամ հարցազրույց տալիս կարծես առաջինն իրենից ներողություն եմ խնդրում ու դիմում իրեն՝ այլ տարբերակ չկա, ես քեզ այս ձևով պիտի ապրեցնեմ, ներկայացնեմ, որպեսզի ապագա սերունդներն իմանան, թե ինչ սերունդ ենք կորցրել: Տիգրանի պարագայում, այո, տեսակ ենք կորցրել, նահանջ ապրող այս ժամանակաշրջանում ամբողջ օրը կարդում էր, նպատակներ ուներ, ամենամեծը բժիշկ դառնալն էր»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է տիկին Արմինեն: Անգամ մանկության տարիներին էր Տիգրանը զուսպ, ինչպես ընդունված է ասել, չափված-ձևված:

«Ցանկացած քայլ անելիս պիտի թույլտվություն հարցներ՝ կարո ՞ղ եմ այսինչ բանն անել: Մինչև բանակ զորակոչվելն ամեն քայլն անելիս խորհուրդ էր հարցնում: Մանկության տարիների համար սա նորմալ է, այս սովորությունը պահպանվել էր իր մոտ նաև դեռահասության տարիներին՝ ցանկացած քայլ անելիս խորհրդակցել»,նշում է զրուցակիցս:

Տիգրանը սովորել է Երևանի թիվ 104 դպրոցում, հետո ընդունվել է Երևանի պետական բժշկական քոլեջ, սովորել է երեք տարի և գերազանցությամբ ավարտել այն: «Զորակոչվեց բանակ, երեք ամիս ծառայելուց հետո ստացավ կրտսեր սերժանտի կոչում, վերապատրաստվեց զինվորական հոսպիտալում: Վաշտի բուժակն էր, բնական է՝ նաև պատերազմի ժամանակ: Տիգրանը ծառայում էր «Մարտունի 3» զորամասում՝ 7-րդ վաշտում»,-պատմում է լուսանկարից ինձ ժպտացող, փաւյլուն աչքերով տղայի մայրիկը, իսկ ես ներքուստ չցանկանալով ամենացավոտ, այն է՝ պատերազմի թեմային անդրադառնալ, հարցնում եմ՝ իսկ ինչպե՞ս էր անցնում Տիգրանի ծառայությունը մինչև... Տիկին Արմինեն պատմում է՝ սկզբնական շրջանում, երբ որդին զորակոչվեց բանակ, մտածում էր՝ ախր, դեռ երեխա է, ժամանակ առ ժամանակ մուլտֆիլմեր է անգամ դիտում:

«Բայց երդմնակալության արարողությունից հետո իրեն այցի գնացինք, երեք օր միասին ենք եղել, ու ես այնքան հանգիստ եմ տուն վերադարձել: Այդ կարճ ժամանակահատվածում փոխվել էր, ավելի ամրացել, կոփվել, հոգեբանորեն ավելի տրամադրված էր, հայրենիքի հանդեպ այլ զգացողություններով, ուղղակի օրեր չէր անցկացնում, այլ գիտակցված էր անցնում իր ծառայության յուրաքանչյուր օրը»,-ասում է զրուցակիցս:

Տիգրանը մեկ տարի և երեք ամսվա ծառայող էր, երբ 2020 թ.-ի սեպտեմբերի 27-ին սկսվեց պատերազմը: Սեպտեմբերի 26-ին բավականին երկար զրուցել են մայր ու որդի:

Մայրիկը նշում է՝ չնայած մինչ որդու զոհվելու օրը նրա հետ կապ է ունեցել, որպես վերջին զրույց հենց սեպտեմբերի 26-ի զրույցն է համարում. «Պատերազմի օրերին մի քանի բառ էինք փոխանակում՝ չվախենաս, պինդ մնա, սա էր հեռախոսային կարճ զրույցների հիմքում, երկար-բարակ չէի խոսում՝ առաջին հերթին մտածելով, որ չվտանգեմ իրեն: Ձայնը լսում էի, դա էր ինձ համար կարևոր: Կապված էր ինձ հետ, բայց նույնիսկ դա հաշվի առնելով՝ անհանգստացնող որևէ բան չի ասել ինձ: Ասում էի՝ շատ վիրավորներ կտեսնես, հանկարծ չվախենաս, արձագանքում էր՝ ինչի՞ց պետք է վախենամ: Մինչև սեպտեմբերի 26-ը հաճախ էինք խոսում իր նպատակների մասին: Հետաքրքրվում էի՝ չե՞ս փոշմանել բժիշկ դառնալու հարցում, կա տարածված կարծիք, որ բանակից վերադառնալուց հետո փոխվում են նախասիրությունները, նպատակները: Ասաց՝ չէ, մամ, ավելի եմ սիրել այս մասնագիտությունը, դրանից լավը չկա ինձ համար: Իր մասնագիտական ուղին բժշկության մեջ էր լինելու, ծառայության ժամանակ պրակտիկա էր ձեռք բերել, էլ ավելի սիրել բժշկությունը, զորացրվելուց հետո ուսումը համալսարանում էր շարունակելու, հենց առաջին զորակոչով մեկնեց ծառայության, որ ժամանակ չկորցնի, վերադառնա ու ընդունվի բուհ»:

Տիգրանը զոհվել է 2020 թվականի հոկտեմբերի 11-ին, բայց նրա մարմինը գտել են երկու ամիս անց: Հաջորդ հարցը զոհվելու հանգամանքների մասին է, քանի որ, ավաղ, շատ ծնողներ մինչ օրս չունեն այս հարցի պատասխանը: «Եղել է հրամանատարական մեծ սխալ: Հոկտեմբերի 9-ին Հադրութն արդեն գրավված է եղել, հոկտեմբերի 11-ին տղաներին ուղարկել են այնտեղ: Այնտեղ մեծ՝ մոտ 500 հոգանոց հրոսակախմբի են հանդիպել, չորս ժամ պայքարելուց հետո բոլորը զոհվել են՝ 73 հոգի, այդ թվում՝ վաշտի չորս հրամանատարները, զինծառայողները և վեց կամավորները: Բոլորը զոհվել են, որևէ մեկը չի վերադարձել, որ այդ օրվա հետ կապված որևէ բան պատմի: Ամբողջ վաշտն արժանացել է «Մարտական խաչ» առաջին աստիճանի շքանշանի: Ճակատ ճակատի հանդիպել են թշնամուն, նրանց այնտեղ սպասել են, «դիմավորել են»՝ դիրքավորված, պատրաստված: Իսկ երեխեքը մտածել են, որ գնում են պաշտպանելու, մինչդեռ արդեն գրավված տարածքում են հայտնվել: Հրամանատարական մեծ սխալ է եղել, իրենց գործերն այս պահին քննվում են ԱԱԾ-ում»,Տիգրանի զոհվելու մանրամասներն է ներկայացնում նրա մայրիկը: Երբ զորակոչվել է բանակ, սկզբում եղել է առաջին վաշտում, վերապատրաստվելուց հետո տեղափոխվել 7-րդ վաշտ՝ այնտեղ է բուժակի կարիք եղել: Այս տեղեկատվությունը հաջորդում է իմ հարցին՝ Տիգրանի հետ ծառայած տղաների հետ ընտանիքը կապ պահպանո՞ւմ է:

«Առաջին վաշտից փրկված հազվագյուտ տղաներ կան, բայց իրենց վաշտից փրկված տղա չկա: Իր գրքի շնորհանդեսի ժամանակ 1-ին վաշտում Տիգրանի հետ ծառայած տղաներից մեկի հետ էինք կապվել, ներկա էր, բայց չկարողացավ անգամ մտքերն արտահայտել, խոսեց մի քանի բառ: Նա էլ պատերազմ էր տեսել, եղբայրը զոհվել էր, իրականում սարսափելի վիճակ է»,-ասում է տիկին Արմինեն: Նա գիրք է հեղինակել՝ «Խոսուն լռություն»: Մայրիկը որոշել է՝ գիրք է լինելու Տիգրանի հիշատակը վառ պահելու համար: «Գիրքը կարող է մտնել յուրաքանչյուրի տուն, սիրտ: Բացի դա, Տիգրանն ընթերցասեր էր, վստահ եմ, որ իրեն դուր կգար իմ այս միտքը: Ես 1990-ականներին երեխա էի, անցել եմ Արցախյան առաջին պատերազմի միջով, ինքս արցախցի եմ ու որոշեցի մի քանի դրվագներով նաև այդ պատերազմի մասին պատմել, իմ զգացողություններով ու տեսածով կիսվել ընթերցողի հետ: Չեմ կարող ասել, որ գրքում բացառապես Տիգրանի մասին է պատմվում, ընթերցողն իր եզրահանգումները կանի: Փորձել եմ շատ հարցերի անդրադառնալ, իմ զգացողությունների մասին պատմել, բայց ամեն ինչ պտտվում է Տիգրանի շուրջ, գլխավոր հերոսը Տիգրանն է ու պատերազմը»,խորը հոգոց և դադար:

«Տիգրանն ուրիշ էր, ուրիշ տեսակ էր, սրանք ուղղակի մոր խոսքեր չեն, յուրաքանչյուրը, ով ճանաչել է որդուս, նույնը կասի: Երբեմն ուզում եմ ընթերցել իր կարդացած գրքերը, դրանք ինձ համար բարդ են, բայց նա 18-19 տարեկանում կարդում էր դրանք: Իսկ մարդկանց, որոնք գուցե անտարբեր են մեր ցավի նկատմամբ, ասում եմ՝ միայն ես չեմ կորցրել, բոլորս ենք կորցրել»,-զրույցը եզրափակում է Տիգրանի մայրիկը՝ տիկին Արմինեն:

Հ. Գ. Տիգրան Շահբարյանը հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական խաչ» առաջին աստիճանի շքանշանով և «Արիության համար» մեդալով: Երևանի թիվ 104 դպրոցում նրա անունով դասասենյակ է բացվել:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

«Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»«Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Արդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըՄալաթիա Սեբաստիայում բացվել է 88 ցանցի հերթական սուպերմարկետը Դուք կանաչ լույս վառեցիք Արցախի հայաթափման համար. ՇարմազանովՔուչակ գյուղի վերջնամասում մեքենաներ են բախվել․ կա զոհ և 6 վիրավոր Ադրբեջանը չի մասնակցի Երևանում սամբոյի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում Արդարի դար չէ, ՈՒժեղի դար է Ընկերությունը կարևորում է նման ճանաչողական այցերը՝ ծանոթացնելու հանրությանը երկրի տնտեսության հենասյուն հանդիսացող որոլտին, ներկայացնելու իրական խնդիրներն ու ձեռքբերումներըԱռաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Տիգրան Ավինյանի շնորհավորանքը՝ Թատրոնի համաշխարհային օրվա առթիվ