Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ռուսաստանում միգրանտների թվային հսկողություն կսահմանվի. Պետդումայի փոխխոսնակ Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ ռազմաբազայի և ռուս սահմանապահների ներկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Պապիկյանի գլխավորությամբ քննարկվել են սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի զարգացման ծրագրի ընթացքին վերաբերող հարցեր Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են ԵՄ-ԱՄՆ-Հայաստան հանդիպմանը Երևան-Բաքու կարգավորումը չի քննարկվելու. ԵՄ-ն հակադարձել է Բաքվին Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի Ալիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը Բարձրահարկ շենքում հզոր հրդեհ է բռնկվել․ Բրազիլիա


Հայաստանի տնտեսությունն աճում է արտաքին շոկի, արտաքին գործոնների հետևանքով․ «Փաստ»

Տնտեսություն

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

 eadaily.com-ն «Ուկրաինական ճգնաժամը տաքացնում է հայկական տնտեսությունը. արդյո՞ք Արևմուտքը կների Երևանին վերաարտահանումը» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Հայաստանի տնտեսությունը, չնայած արտաքին անբարենպաստ հանգամանքներին, աճում է երկնիշ թվով։ Տնտեսական ակտիվությունն, ընդհանուր առմամբ, համեմատելի է ՀՆԱ-ի աճի հետ. 2022 թվականի հունվար-հուլիսին այն աճել է 13%-ով։ Այն, որ Հայաստանը սկսել է փող աշխատել Ուկրաինայի շուրջ աշխարհաքաղաքական ճգնաժամի վրա, տեղի տնտեսագետները դրական են գնահատում, բայց միևնույն ժամանակ նրանք դա համարում են գերտաքացման նախանշաններ, քանի որ հանրապետության տնտեսությունն աճում է ավելի արագ, քան իր իրական ներուժն է։

«Հայաստանի տնտեսության աճը հիմնականում պայմանավորված է ոչ թե ներքին, այլ արտաքին գործոններով։ Այնպես է ստացվել, որ Արևմուտքի հակառուսական պատժամիջոցների պատճառով Ռուսաստանի մեծ թվով քաղաքացիներ իրենց կապիտալով տեղափոխվել են Հայաստան։ Այսինքն, գործել է անվտանգ «նավահանգստի» էֆեկտը, որը ներկայումս կարևոր դեր է խաղում հանրապետության տնտեսության աճի համար»,- պարզաբանել է հանրային ֆինանսների միջազգային խորհրդատու, ՀՀ ֆինանսների նախկին նախարար Վարդան Արամյանը։ Դրական ազդեցությունը Հայաստանի տնտեսության վրա իսկապես տպավորիչ է, ի տարբերություն այն փաստի, որ աշխարհի մեծ մասը տուժում է ուկրաինական ճգնաժամից և Ռուսաստանի ու Արևմուտքի միջև աճող տնտեսական առճակատումից: 2022 թվականի հունվարից հուլիս ընկած ժամանակահատվածում 2008 թվականի համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամից հետո առաջին անգամ Հայաստանի տնտեսական ակտիվությունն աճել է շուրջ 13 %-ով։

Հայաստանի արտաքին առևտրի ծավալն այդ ընթացքում աճել է 48%-ով և կազմել ավելի քան 6,3 մլրդ դոլար։ Ռուսաստանի հետ ապրանքաշրջանառությունը կտրուկ աճել է, ինչին նպաստել են Մոսկվայի նկատմամբ կիրառված արևմտյան պատժամիջոցները՝ հատկապես ռուսական շուկա ապրանքների ներմուծման հետ կապված։ Ռուսաստանը շարունակում է մնալ հայկական արտադրության ապրանքների ամենամեծ շուկան։ Երկկողմ առևտուրն աճել է 50 %-ով՝ հասնելով 1,6 մլրդ դոլարի։ Միաժամանակ Հայաստանից Ռուսաստան արտահանումն աճել է 48 %-ով։ «Փաստն այն է, որ Ռուսաստան բազմաթիվ ապրանքների արտահանման նկատմամբ արևմտյան պատժամիջոցների պատճառով հայկական ապրանքների հավել յալ պահանջարկ է առաջացել, որոնցով էլ լցրել են սուպերմարկետների դատարկ դարակները»,- նշել է Արամյանը: Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարարությունում ռուսական շուկայում ստեղծված իրավիճակը շանս է համարվում հայ արտադրողի համար։ «Հայկական արտադրանքը բավականին ակտիվորեն մուտք է գործում այդ շուկա, ինչին մենք՝ որպես կառավարություն, ամեն կերպ խրախուսում և խթանում ենք»,- ասում են երկրի էկոնոմիկայի նախարարությունից։

Փորձագետները Ռուսաստան արտահանման նման կտրուկ թռիչքը բացատրում են Հայաստանի տարածքով դեպի Ռուսաստան պատժամիջոցների ենթակա ապրանքների, այսպես կոչված, զուգահեռ ներմուծման հոսքերով։ «Կան, իհարկե, զուգահեռ արտահանման հոսքեր, բայց կարևոր է, որ Հայաստանը, վերաարտահանման պարզ տարանցիկ երկրի փոխարեն քայլեր ձեռնարկի նման հոսքերի հանգույց դառնալու ուղղությամբ։ Իսկ դրա համար պետք է ենթակառուցվածքներ ստեղծել, տարածքին տալ ավելի մեծ հզորություն, որպեսզի այդ հոսքերը չդադարեն»,- ասել է տնտեսական փորձագետ Էմանուիլ Մկրտչյանը։ Ըստ երևանյան փորձագետների, արևմտյան երկրները դժվար թե ուշադրություն դարձնեն Հայաստանի կողմից պատժամիջոցների տակ գտնվող ապրանքների՝ Ռուսաստան վերաարտահանմանը, քանի որ նման առևտրային գործողությունների մասշտաբները փոքր են։

Նման կարծիքի է նաև ՀՀ Կենտրոնական բանկի նախկին նախագահ Բագրատ Ասատրյանը։ «Հայաստանը փոքր երկիր է: Արտաքին առևտրում, որի մասին խոսում ենք, աճ է գրանցվում 30-40 տոկոսի մակարդակում, սակայն դա ընդամենը 400500 մլն դոլար է։ Դրանք փոքր քանակներ են»,- նշել է նա: Հայաստանի տնտեսության աճը խթանող մեկ այլ գործոն նույնպես կապված է Ռուսաստանի հետ։ Մոսկվայի նկատմամբ կիրառված պատժամիջոցների պատճառով տասնյակ հազարավոր ռուսներ, հատկապես տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտում աշխատողներ, տեղափոխվել են հանրապետություն։ Երևան են տեղափոխվել ոչ միայն ՏՏ ոլորտում ինքնազբաղված ռուսաստանցիներ, այլ նաև ամբողջ ընկերություններ սեփական կապիտալով։ Մի քանի ամսվա ընթացքում Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացիները Հայաստանում բացել են մոտ 2000 ընկերություն։ Այնուամենայնիվ, փորձագետները Հայաստանի տնտեսության բարձր դինամիկայի մեջ ոչ միայն դրականն են տեսնում։

«Փաստն այն է, որ Հայաստանի տնտեսությունն աճում է արտաքին շոկի, արտաքին գործոնների հետևանքով, որը դեռևս չի վերածվել կայուն աճի։ Երբ այս հոսքերը դադարեն, խնդիրներ կսկսվեն, ինչպես եղավ 2008 թվականի ճգնաժամի ժամանակ։ Ե՛վ այն ժամանակ, և՛ հիմա մենք տեսնում ենք մասնավոր տրանսֆերտների մեծ ծավալներ, որոնք մտնում են երկիր, ֆինանսական հոսքեր, որոնք հավել յալ շահույթ են ապահովում բանկային հատվածին»,- բացատրել է Արամյանը: Այս տարվա հունվարից հունիս ընկած ժամանակահատվածում դեպի Հայաստան մասնավոր տրանսֆերտների ծավալը հասել է աննախադեպ ցուցանիշի՝ մոտ 1,9 մլրդ դոլարի, և այդ հոսքի ավելի քան 60 %-ը բաժին է ընկնում Ռուսաստանին։ Սակայն փոխանցվող գումարների ողջ ծավալը չէ, որ հայտնվում է Հայաստանում։ Նույն ժամանակահատվածում Հայաստանից դուրս է հոսել մոտ 900 մլն դոլար։ «Հիմա տնտեսության տեխնոլոգիական արդիականացման ժամանակն է։ Դրա համար կան բոլոր պայմանները՝ արժեզրկված դոլար և մեծ ֆինանսական հոսքերի առկայություն։ Մենք պետք է օգտագործենք պահը նոր տեխնոլոգիաներ երկիր ներմուծելու և այն տեղական տնտեսության մեջ ներդնելու համար», - խորհուրդ է տալիս Ասատրյանը:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ալենը չի վիրավորվում Մարուքյանի «անբարոյականի վաստակ» բառերից,բայց մնացածներին դատի է տալիս.Մկրտչյան Ռուսաստանում միգրանտների թվային հսկողություն կսահմանվի. Պետդումայի փոխխոսնակ Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ ռազմաբազայի և ռուս սահմանապահների ներկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Պապիկյանի գլխավորությամբ քննարկվել են սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի զարգացման ծրագրի ընթացքին վերաբերող հարցեր Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են ԵՄ-ԱՄՆ-Հայաստան հանդիպմանը Երևան-Բաքու կարգավորումը չի քննարկվելու. ԵՄ-ն հակադարձել է Բաքվին Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի Ալիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը Բարձրահարկ շենքում հզոր հրդեհ է բռնկվել․ ԲրազիլիաՌԴ-ի հետ կապերը խզելու դեպքում Հայաստանը կկորցնի արժեքը Եվրամիության աչքում. ռուս քաղաքագետ Վրաերթի ենթարկված 83-ամյա կինը հիվանդանոցում մահացել է Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԿասպից ծովում երրորդ երկրների ռազմական ներկայությունը հակասում է տարածաշրջանի շահերին․ Իրանի ԱԳՆԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Տաք օդային հոսանքներ են ներթափանցել Հայաստան. Սուրենյանը՝ եղանակի մասին Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ Երևանում Ջուր չի լինի Այսօր Ավագ Ուրբաթ է, տեղի կունենա Խաչելության կարգ Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Մայիսին կամ հունիսին սպասվում է Ռուսաստանի կողմից լայնածավալ հшրձակում, բայց մենք պատրաստ չենք․ մենք հիմա օգնության կարիք ունենք․ Զելենսկի «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը