Մեզ հետևում են վիրուսները. նրանք զգայունություն ունեն արտաքին միջավայրի նկատմամբ

Վիրուսային մասնիկները կարող են երկար ժամանակ լինել մարմնում՝ առանց հիվանդություն առաջացնելու։ Բայց ինչ-որ պահի վիրուսը հարձակվում է վարակված օրգանիզմի բջիջների վրա և սկսում ակտիվորեն բազմանալ (բազմանալ): Դա տեղի է ունենում, օրինակ, սովորական հերպեսի վիրուսների դեպքում: Հենց իմունային համակարգը թուլացնում է իր կառչածությունը, վիրուսը սկսում է դրսևորվել «մրսածության» տեսքով։

Բալթիմորի Մերիլենդի համալսարանի (UMBC) գիտնականները կարծում են, որ վիրուսները «որոշում են տիրել օրգանիզմին»՝ հիմնվելով շրջակա միջավայրից ստացած տեղեկատվության վրա:

Սա նշանակում է, որ վիրուսները, ամենայն հավանականությամբ, կկարողանան մշակել ընդունող բջիջների մասին իրենց ստացած տեղեկատվությունը: Գիտնականների բացահայտումները կարևոր են հակավիրուսային դեղամիջոցների ստեղծման տեսանկյունից՝ թերևս այս հայտնագործությունը կարող է օգտագործվել վիրուսային մասնիկներին «խաբելու» համար։

Վիրուսի կարողությունը՝ զգալու իր միջավայրը, ներառյալ այն նյութերը, որոնք արտադրում է մարմինը, ավելացնում է «բարդության ևս մեկ շերտ վիրուսի և հյուրընկալողի միջև փոխազդեցությանը», - ասում է UMBC-ի կենսաբանական գիտությունների պրոֆեսոր Իվան Էրիլը և նոր գրքի ավագ հեղինակը: ուսումնասիրություն.

Նոր աշխատանքը կենտրոնացած էր բակտերիոֆագների վրա՝ վիրուսներ, որոնք վարակում են բակտերիաները: Հակիրճության համար դրանք նաև կոչվում են ֆագեր։

Հետազոտության մեջ օգտագործված ֆագերը կարող են վարակել իրենց հյուրընկալողներին միայն այն ժամանակ, երբ բակտերիաների բջիջների մակերեսը ունի հատուկ «արտագոյացումներ»՝ բշտիկներ և դրոշակներ, որոնք օգնում են բակտերիաներին շարժվել և զուգավորվել:

Այս հավելումների առաջացումը վերահսկվում է CtrA կոչվող սպիտակուցի միջոցով, որն արտադրվում է բակտերիաների կողմից:

Նոր ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ շատ ֆագեր, որոնք վարակում են բակտերիաները բակտերիաների և դրոշակների միջոցով, իրենց ԴՆԹ-ում ունեն հատվածներ, որոնց կարող է կցել CtrA սպիտակուցը, այսպես կոչված, կապող վայրեր:

Հատկապես զարմանալի է, որ գենոմային անալիզը ցույց է տվել CtrA-ի նման կապող վայրերի առկայությունը տարբեր տեսակի բակտերիոֆագներում, և ոչ միայն մեկ տեսակի կամ նույնիսկ վիրուսների սեռի մեջ: Բայց դրանք բոլորն էլ պահանջում են բջիջի վարակման համար տիրոջ մեջ պիլի կամ դրոշակի առկայությունը:

Հեղինակները որոշել են, որ դա պատահականություն չի կարող լինել։

Նրանք կարծում են, որ վիրուսների համար ձեռնտու էր իմանալ, թե ինչպես որոշել CtrA սպիտակուցի պարունակությունը շրջակա տարածության մեջ: Սա իրականում ուղղակի ազդանշան է վիրուսի գործելու համար (բջջի վարակ):

Հավանաբար, այս ունակությունը էվոլյուցիայի ընթացքում մի քանի անգամ «հայտնագործել» են պաթոգենները՝ տարբեր բակտերիաներ վարակող տարբեր ֆագերի կողմից։

Երբ հեռավոր հարակից տեսակները ցույց են տալիս նմանատիպ հատկություն, դա կոչվում է կոնվերգենտ էվոլյուցիա, և դա ցույց է տալիս, որ նման հատկանիշը միանշանակ որոշակի շոշափելի օգուտ է բերում «գյուտարարին»:

Այս հայտնագործության հետեւանքները հատկապես հետաքրքրում են բժիշկներին: Եթե ​​վիրուսները, որոնք վարակում են այլ օրգանիզմներ, մասնավորապես՝ մարդկանց, ունեն նման «հմտություն», ապա դա կարող է օգտագործվել պաթոգեններին խաբելու համար։

Այստեղ արժե բացատրել, որ վարակման գործընթացը նման է ռազմական արշավի։ Բջջի համար պոտենցիալ ճակատամարտի նախապատրաստվելը սպառում է վիրուսի ռեսուրսները:

UMBC լաբորատորիայի հետազոտողներն արդեն սկսել են ֆագերում ընկալիչներ փնտրել, որոնք թույլ են տալիս զգալ բակտերիաների կյանքի փոփոխությունները: Ավելին, հետազոտողները ասում են, որ արդեն մի քանի հետաքրքիր վայրեր են գտել։

Որոշ չափով հիասթափեցնող կարող է լինել գիտակցելը, թե իրականում որքան տեղեկատվություն կարող են վիրուսները հավաքել իրենց զոհերի մասին՝ նրանց վարակելու համար: Այնուամենայնիվ, այս բացահայտումը նաև հնարավորություններ է բացում բուժման նոր մեթոդների համար:

Գիտնականները, իմանալով, որ վիրուսը «լսում է» որոշակի ազդանշան, կարող են այն խաբելու միջոց մշակել՝ իրական ազդանշանը արհեստականով փոխարինելով։

Սակայն նման զարգացումները դեռ տեսական են։ Առայժմ հետազոտողները միայն սկսում են հասկանալ, թե որքան ակտիվ են վիրուսները «հետևում մեզ» և ինչպես են դա անում:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Orer.am-ը: