Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . Տոնոյան Չտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ


«Իրանը կարող է փչացնել ոչ միայն Ադրբեջանի ու Հայաստանի խաղերը». «Փաստ»

Միջազգային

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

iarex.ru-ն «Իրանը կարող է փչացնել ոչ միայն Ադրբեջանի ու Հայաստանի, այլ նաև ուրիշների խաղերը» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ այն բանից հետո, երբ Նյու Յորքում ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի շրջանակներում Իրանի արտգործնախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանը հանդիպեց իր ադրբեջանցի գործընկեր Ջեյհուն Բայրամովի հետ, պարզ դարձավ, որ Թեհրանը մտադիր է ակտիվորեն ինտեգրվել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև ընթացող բանակցային գործընթացին։ Միևնույն ժամանակ, ինչպես նշվել է Իրանի ԱԳՆ կայքում, Աբդոլլահիանը, «մատնանշելով Հարավային Կովկասում փոփոխությունների և տեղաշարժերի մասին հաղորդումներն ու ապացույցները, ընդգծել է Թեհրանի հստակ դիրքորոշումը տարածաշրջանում աշխարհաքաղաքական և սահմանների որևէ փոփոխության անընդունելիության վերաբերյալ»։

Ցավոք, այդ «հաղորդումներն ու ապացույցները» մնում են անհայտ։ Հանրային մակարդակով կողմերը կոնկրետ չեն նշում ենթադրյալ որևէ փոփոխություն տարածաշրջանի երկրների սահմաններում, ինչը դժվարացնում է իրավիճակի մանրակրկիտ ուսումնասիրությունը։ Բայց, ըստ ամենայնի, ամբողջ աղմուկը բարձրացել է, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» շուրջ, որը կարող է Արևմտյան Ադրբեջանը Հայաստանի տարածքով կապել Նախիջևանի անկլավի հետ։ Փաստն այն է, որ Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի հրադադարի մասին 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ համաձայնագրի տեքստում խոսքը տարածաշրջանում հաղորդակցությունների ապաշրջափակման մասին է, բայց ոչ մի միջանցք չի նշվում։ Ներկայում շահագործվող երթուղին Գորիս-Կապան-Մեղրի ավտոճանապարհն է, որն անցնում է Ադրբեջանի տարածքով՝ Ճակատեն գյուղից հյուսիս և ունի 21 կմ հատված։

Հայաստանի կառավարությունը մայրուղու այդ հատվածը զիջել է Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո։ Բացի այդ, Երևանը պատրաստ է Բաքվի և Նախիջևանի միջև հաղորդակցության ևս մեկ երթուղի տրամադրել։ Հետևաբար, «Զանգեզուրի միջանցքը» ձեռք բերելու Բաքվի ցանկության մեջ Թեհրանը տեսնում է ոչ միայն ուղղակի ելք Հայաստանի տարածքով և, Ռուսաստանի հսկողության ներքո, դեպի Թուրքիա, այլ նաև վերահսկողության սահմանում Իրանը Երևանին կապող ճանապարհի վրա։ Նախիջևանի հետ հաղորդակցության հասնելու անհրաժեշտության մասին Ադրբեջանի թեզը հանելու համար Իրանը համաձայնել է 2022 թվականի սեպտեմբերի 22-ին ստորագրել պայմանագիր, որով Նախիջևանը դուրս է բերվում շրջափակումից, սակայն Իրանի տարածքով։ Դրանից հետո, եթե օբյեկտիվորեն գնահատենք աշխարհաքաղաքական իրավիճակը, ապա «Զանգեզուրի միջանցքը» սկսում է ընկալվել միայն որպես Հյուսիս-Հարավ կամ Արևելք-Արևմուտք գծով ռազմավարական տրանսպորտային և այլ հաղորդակցությունների ստեղծման լայն համատեքստում հնարավոր տարբերակներից մեկը։

Ուստի, Իրանի՝ այդ «միջանցքի» շուրջ ծավալած բուռն քաղաքական քննարկումները մի փոքր այլ բնույթի հարցեր են առաջացնում։ Իրանը, ինչպես գրել է Tehran Times-ը, կասկածում է, որ Ադրբեջանը և Թուրքիան որոշակի հանգամանքներում կարող են Հայաստանին դուրս մղել Զանգեզուրից (Սյունիքից) և կտրել Իրանը Հայաստանից։ Թեհրանի համար դա կնշանակի Եվրոպայի հետ կապող ռազմավարական նշանակություն ունեցող ցամաքային հաղորդակցության կորուստ։ Դրանով է պայմանավորված Իրանի կոշտ դիրքորոշումը հին սահմանների պահպանման հարցում։

Այդ առնչությամբ նա գրեթե բացահայտ ակնարկում է, որ կարող է ընդունել «զանգեզուրյան նախագիծը», սակայն իր մասնակցությամբ նոր հատուկ համաձայնագրի ստորագրման պայմանով։ Նման պլանի իրականացման դեպքում նա իր վերահսկողության տակ գտնվող հյուսիսից հսկողության տակ է վերցնում Ադրբեջանը և Նախիջևանի անկլավը կապող «միջանցքները»։ Թեհրանը նաև կարծում է, որ երբ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին ստորագրվեց եռակողմ համաձայնագիրը, ինքը, ինչպես և Թուրքիան, մի կողմ մղվեցին Ռուսաստանի և Ադրբեջանի կողմից։ Այժմ Իրանը կարծում է, որ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խնդիրներն այլևս միայն այդ երկրների խնդիրները չեն։ Նա տեսնում է Թուրքիայի աճող դերը տարածաշրջանում, չնայած ինքն է դարեր շարունակ առանցքային դեր խաղացել այնտեղ:

Բացի այդ, փաստն այն է, որ Իրանում ժամանակակից Ադրբեջանի և Հայաստանի տարածքները գնալով սկսում են ընկալվել որպես իրենց բնական մշակութային և պատմական տարածքի մաս՝ «Գյուլիստանի» կամ «Թուրքմենչայի սինդրոմի» իներցիայի մակարդակով։ Այդ մոտեցումը ինչ-որ չափով նման է Ադրբեջանին և Հայաստանին որպես հետխորհրդային հանրապետություններ ընդունելու Ռուսաստանի պատկերացմանը, և որոնց «ավելի լավ է չթողնել, որ ընկնեն Իրանի կամ Թուրքիայի գիրկը»։ Անմիջականորեն անդրադառնալով հարցին՝ պետք է նշել, որ Ադրբեջանի համար շատ դժվար կլինի պոկվել Իրանի քաղաքական գրկից։

Իրանում, ի տարբերություն անցյալի, աշխարհաքաղաքականության պատմական մասը թարմացվում է, նորից գիտակցվում են սեփական տեղն ու դերը թե՛ Անդրկովկասում, թե՛ Մերձավոր Արևելքում։ Այս պարագայում Հայաստանը մինչ այժմ կարողացել է Իրանի վրա հիմնված թիկունքային քաղաքական մարտեր վարել, սակայն ամեն ինչ կարող է վտանգվել արևմտամետ հայերի ջանքերի շնորհիվ։ Բաքուն նույնպես սառել է՝ աշխարհաքաղաքական ռիսկերով պայմանավորված՝ մոտեցող դրամատիկ պատմական հանգուցալուծման ակնկալիքով, որոնք լուրջ են ինչպես տարածաշրջանային, այնպես էլ արտաքին շատ խաղացողների համար: Եվ դրանք շուտով իրական շոշափելի ուրվագծեր կստանան։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

«Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»«Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Արդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըՄալաթիա Սեբաստիայում բացվել է 88 ցանցի հերթական սուպերմարկետը Դուք կանաչ լույս վառեցիք Արցախի հայաթափման համար. ՇարմազանովՔուչակ գյուղի վերջնամասում մեքենաներ են բախվել․ կա զոհ և 6 վիրավոր Ադրբեջանը չի մասնակցի Երևանում սամբոյի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում Արդարի դար չէ, ՈՒժեղի դար է Ընկերությունը կարևորում է նման ճանաչողական այցերը՝ ծանոթացնելու հանրությանը երկրի տնտեսության հենասյուն հանդիսացող որոլտին, ներկայացնելու իրական խնդիրներն ու ձեռքբերումներըԱռաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Տիգրան Ավինյանի շնորհավորանքը՝ Թատրոնի համաշխարհային օրվա առթիվ