Երևան, 28.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. Չալաբյան Ու՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել 2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ» Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան


«Ասացի՝ Հրա՛չ, խնդրում եմ, հետ կգաս, պատասխանեց՝ անպայման կգամ». Հրաչյա Պողոսյանը զոհվել է Ջրականում՝ հրամանատարի կյանքը փրկելիս. «Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Հրաչյան քույրիկից ութ տարով է փոքր: «Իմ պահած եղբայրն է: Հայրիկս շուտ է մահացել, Արցախյան առաջին պատերազմից հետո պայթել է ականի վրա, մայրիկս ամբողջ օրն աշխատում էր, գյուղատնտեսական աշխատանքներով զբաղվում, Կոռնիձորում էինք ապրում, իսկ ես եղբորս էի խնամում: Ծանր տարիներ էին»,-«Փաստի» հետ զրույցում հիշում է Հրաչյայի քույրը՝ Հասմիկը:

Նրա խոսքով, փոքր տարիքից էր երևում, որ եղբայրը սիրում է զենքը: «Զենքի խանութների մոտով երբեք անտարբեր չէր կարողանում անցնել: Փոքրուց երազում էր զինվորական դառնալու մասին: Սրտի հետ կապված խնդիր ուներ, ստուգեցին, նկատեցին խնդիրը: Բացի դա, տան միակ զավակն էր, և իրեն բանակ չտարան: Բայց գնաց, բոլոր փաստաթղթերը լրացրեց և մեկնեց ծառայության»: Հրաչյայի ժամկետային զինծառայությունն անցել է Դիլիջանում՝ տանկային զորամասում: Երկու տարվա ընթացքում արժանացել է շնորհակալագրերի, խրախուսանքների.

«Մեր պարծանքն էր, միշտ փայլում էր: Բանակից զորացրվել էր, համազգեստը չէր ուզում հագից հանել: Միշտ ասում էր՝ համազգեստով ինձ լավ եմ զգում: Որևէ այլ մասնագիտության մասին չի էլ մտածել, ցանկանում էր բարձրաստիճան զինվորական դառնալ, ծառայել հայրենիքին: Հրամանատարական կազմը մշտապես գոհ է եղել իր ծառայությունից»: Զորացրվելուց հետո Հրաչյան ծառայության է անցել ԱԱԾ սահմանապահ զորքերում: Քույրիկն ասում է՝ չնայած տարիքով փոքրը Հրաչյան էր, բայց հոգ էր տանում ընտանիքի մասին:

«Երբ ուսանող էի և վարձով էի բնակվում, աշխատում էր, իմ վարձի գումարը տալիս, ինձ հագուստ գնում: Ամեն հարցում իմ կողքին կանգնած էր: Հրաչի մասին խոսելիս չեմ կարողանում ինձ զսպել, շատ ցավոտ թեմա է ինձ համար: Վերջերս որդի եմ ունեցել, մի քիչ իրենով եմ սփոփվել: Բայց այնպիսի սթրես եմ տարել Հրաչյայի զոհվելուց հետո, որ անգամ ամենաոխերիմ թշնամուս չեմ ցանկանա, չեմ ցանկանա, որ որևէ մեկն այդ ճանապարհն անցնի»: Հասմիկի խոսքով, Հրաչյան իր տեսակով ընկերասեր էր: «Իր վերջին մեկ կտոր հացը կտար ընկերոջը: Մեկը նեղության մեջ լիներ, մի խնդիր ունենար, օգնության էր հասնում: Հարևաններին էր շատ օգնում՝ խոտն էր օգնում հնձել, ցորենը հավաքել ու դաշտից տուն բերել: Ամեն հարցում բոլորի կողքին էր: Այդպիսի կարճ կյանք ապրեց»: Հրաչյան երկու պատերազմի է մասնակցել՝ Ապրիլյան և 44-օրյա:

«Ապրիլ յան պատերազմի ժամանակ Արցախում էի բնակվում: Պատերազմական նման գործողություններ չէինք տեսել, գյուղի միջով տանկեր էին անցնում, անհանգիստ էինք, Հրաչը զանգում էր, ասում՝ ամեն ինչ լավ է լինելու, առաջ ենք գնալու»: 44-օրյա պատերազմի օրերին Հրաչյան Վայքի զորամասում էր ծառայում: «Սեպտեմբերի 27-ին պատերազմը սկսվեց, Արցախում էի, զանգեց՝ դրությունը լավ չի, երեխեքին վերցրու, դուրս արի: Այդ առավոտյան հայտարարված տագնապով ինքն արդեն զորամասում էր: Ասացի՝ Ապրիլ յանի նման մի քանի օր կտևի, շուտ կվերջանա: Անընդհատ ասում էր՝ չէ, դուրս արի: Հոկտեմբերի 6-ին զանգեց ինձ՝ մեզ տարան, մենք գնացինք: Սարսափում էի, ասացի՝ Հրա՛չ, հետ կգաս: Նույնիսկ այդ ծանր պայմաններում ինձ կարողացել էր գումար ուղարկել, ամեն ինչ անել, որ երեխաների հետ հասնեմ Երևան: Երևանում էինք արդեն, իր հետ էի խոսում, անընդհատ ասում՝ խնդրում եմ, հետ կգաս, ասաց՝ անպայման կգամ: Անջատեց հեռախոսը: Սկսեցի հետ զանգել, բայց արդեն անհասանելի էր: Այդ պահից սկսվեց մղձավանջը: Հոկտեմբերի 13-ի գիշերն ինձ շատ վատ էի զգում, արթնացա, շունչս կտրվում էր, չէի կարողանում քնել:

Առավոտյան ընկերներից մեկին զանգեցի, ասաց. «Հասմի՛կ, մսաղացի մեջ էինք, անտառներով գալիս ենք, բայց Հրաչը չեկավ»: Հրամանատարի համարը գտա, զանգահարեցի, ասաց՝ ձեզ կզանգեմ: Չդիմացա, նորից զանգեցի՝ ուզում եմ Հրաչյայից ինչ-որ նորություն իմանալ, ասաց՝ քիչ հետո ձեզ կզանգեն: Զանգեց ինչ-որ մեկը, ներկայացավ, ասաց՝ ձեր եղբոր «ուդոն» ենք գտել, արյունոտ է, հավանական է, որ զոհվել է: Սպասում էի, որ զանգահարողն ասի, որ գուցե վիրավոր է, գուցե կորցրել է, բայց ասում էր՝ հավանական է, որ զոհվել է: Սկսեցի փնտրել հիվանդանոցներում, հետո՝ դիահերձարաններում: Մյուս տղաներին տղամարդիկ էին փնտրում, իսկ մեր տան տղամարդը պատերազմում էր: Հետո մամաս ԴՆԹ անալիզ հանձնեց: Մի գիշեր էլի վատ երազ տեսա, որ Հրաչին մահացած եմ գտել, գնացել ու Արայիկ Հարությունյանին ասում եմ՝ ո՞վ պետք է պատասխան տա իր մահվան համար: Առավոտյան նորից Հերացի գնացի, նկարներ էին ցույց տալիս, Հրաչի նկարը տեսա: Այդ պահին ուրախությունն ու սուգը խառնվում են իրար: Մտածում եմ՝ գտա, հարցնում եմ՝ գուցե վիրավոր է, բայց աշխատակիցն ասում է՝ մեզ մոտ միայն մահացածներն են»:

Հրաչյան զոհվել է հոկտեմբերի 14ին՝ Ջրականում, քույրիկը մարմինը գտել է հոկտեմբերի 28-ին: Հրաչյան զոհվել է հրամանատարի կյանքը փրկելիս: ԱԹՍ-ն հարվածել է, և վիրավոր հրամանատարին օգնության հասած տղաները զոհվել են: Հոկտեմբերի 28-ին Հրաչյան արդեն Մեծամորում էր: Քույրիկը գնում ու տասնյակ դիերի մեջ ճանաչում ու տուն է տանում եղբորը: Մայրիկը չի տեսել որդու մարմինը, շարունակում է սպասել Հրաչյայի վերադարձին: Հասմիկն ասում է՝ Հրաչյան «գնաց» հանուն հայրենիքի, դա իր գիտակցված ընտրությունն էր: Հիմա ընտանիքին ապրելու ուժ տալիս են Հասմիկի երեխաները: «Շատ ծանր ապրումներ ունեցանք ես ու մայրիկս: Բայց հետո իմ մեջ ուժ գտա երեք աղջիկներիս ու մայրիկիս համար կյանքը շարունակելու: Իսկ հետո ծնվեց իմ տղան: Ուզում էի Հրաչյա «ունենալ», բայց չկարողացա տղայիս անունը Հրաչ դնել: Նայեցի իրեն ու հասկացա՝ ինքը Հրաչը չի: Որդիս մեր պապիկի՝ Միքայելի անունն է կրում: Հրաչն էլ էր երազում տղա ունենալ և նրան Միքայել անվանակոչել, ինչոր առումով երևի նաև իր երազանքն իրականացրեցի: Իմ տղան մեզ սփոփեց: Մեր ամբողջ օրն իրենով ենք լցրել: Հրաչյան ամեն պահի կողքիս կանգնած էր, նման եղբայր է եղել ինձ համար: Կարող էր այնքան շատ զանգել մեկ օրվա մեջ, որ բարկանայի՝ Հրա՛չ, գործ եմ անում, խանգարում ես: Ասում էր՝ ուզում եմ երեխեքի հետ խոսեմ: Ուզում եմ, որ հիմա էլ զանգի, էլ չեմ բարկանա, թե՝ խանգարում ես, բայց էլ չի զանգում...»:

Հասմիկը վստահ է՝ պատերազմում նահատակված տղաների ընտանիքներում ծնված փոքրիկները ուժ ու հույս են տալիս ծնողներին ցավը հաղթահարելու համար: «Մամայիս ոչինչ չի սփոփում: Անընդհատ լաց է լինում, բարկանում եմ միշտ, ինքն էլ ինձանից է նեղանում: Կանգնում է տանը Հրաչի անկյունում ու անդադար լաց լինում: Բոլորիս տրամադրությունը, մտքերը միայն Միքայելն է փոխում»: Հավելում է՝ վատն այն է, որ պատերազմը չի ավարտվում, նոր զոհեր ու վիրավորներ ենք ունենում, համարյա ամեն ընտանիք այս ցավը մտել է: «Մարդիկ էլ են փոխվել: Շարունակում ենք զգալ մոտալուտ պատերազմի հոտը: Տեսեք, թե ինչ է կատարվում Արցախում: Քանի օր է արդեն, ինչ Արցախը շրջափակման մեջ է: Ինչոր իմաստով պատերազմի և ձուլվելու ընտրության միջև են կանգնած մարդիկ: Բայց այնտեղ որևէ մեկը թույլ չի տա իր անձնագրում Ադրբեջան գրվի: Այսքան երեխա զոհվեց, որ վերջում սա ունենայի՞նք, որ վերջում էլ թուրքական անձնագիր ստանայի՞նք: Երևի այս բոլոր ապրումներից է, որ քարացել ենք»:

Հ. Գ. - Հրաչյա Պողոսյանը հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայություն» և «Արիություն» մեդալներով: Հուղարկավորված է Գորիսի զինվորական պանթեոնում:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»«Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Արդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըՄալաթիա Սեբաստիայում բացվել է 88 ցանցի հերթական սուպերմարկետը Դուք կանաչ լույս վառեցիք Արցախի հայաթափման համար. ՇարմազանովՔուչակ գյուղի վերջնամասում մեքենաներ են բախվել․ կա զոհ և 6 վիրավոր Ադրբեջանը չի մասնակցի Երևանում սամբոյի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում Արդարի դար չէ, ՈՒժեղի դար է Ընկերությունը կարևորում է նման ճանաչողական այցերը՝ ծանոթացնելու հանրությանը երկրի տնտեսության հենասյուն հանդիսացող որոլտին, ներկայացնելու իրական խնդիրներն ու ձեռքբերումներըԱռաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Տիգրան Ավինյանի շնորհավորանքը՝ Թատրոնի համաշխարհային օրվա առթիվԻշխանությունը միայն պարտվելու ու հանձնվելու սցենար է առաջարկում. Նաիրի Սարգսյան Փաշինյանը դեռ մտմտում է նոր Սահմանադրության մասին Մոսկվայից զգուշացրել են հետևանքների մասին Պորտուգալիայում գործարկվել է Եվրոպայում ամենամեծ արևային էլեկտրակայանը«Crocus City Hall»- ում տեղի ունեցած ահաբեկչության հետևանքով տուժողների թիվը հասել է 360-ի ԱրարատԲանկը 27-րդ անգամ թողարկում է դոլարային պարտատոմսեր Ucom ընկերությունը ցանցային վերազինման աշխատանքներ է մեկնարկում մի շարք մարզերում Հայտնի են Եվրո-2024-ի բոլոր մասնակիցները 25-ամյա երիտասարդը կալանավորվել է՝ ծնողների նկատմամբ բռնություն գործադրելու մեղադրանքով Քաղբանտարկյալ Վազգեն Սաղաթելյանի նամակը՝ «Արմավիր» ՔԿՀ-ից Փաշինյանի իշխանությունը միայն առաջին հայացքից է թվում անառիկ ամրոց, ճիշտ ճնշման դեպքում կփլվի շատ արագ. Վահե Հովհաննիսյան Կյանքից հեռացել է Արթուր Աբրահամի հայրը Հայրենիքի և մեր պետության ճակատագրի հանդեպ սրտացավությունն ու անձնական պատասխանատվության գիտակցումը հիմքեր են ստեղծում կուսակցություն հիմնելու համար. Արշակ Կարապետյան Նոյեմբերյանի ու հարակից գյուղերի խոցելիությունը կիսաշրջափակման պայմաններում կտրուկ աճում է․ Տիգրան Աբրահամյան (լուսանկարներ) Թեմայի շուրջ պետք է լինի իրական քննարկում, որպեսզի մեր ժողովուրդը չդառնա տուգանքի մատերիալ հակահայ, ազգակործան իշխանության ձեռքին. Կամենդատյան Գազամատակարարման պլանային անջատումներ` Մարտունի քաղաքի որոշ բնակավայրերում