Ներքաղաքական վերջին զարգացումների շուրջ Orer.am-ը զրուցեց «Քրիստոնեա-ժողովրդական վերածնունդ» կուսակցության նախագահ Սոս Գիմիշյանի հետ:-Պարոն Գիմիշյան, ինչպիսի՞ եզրահանգման եկաք` հետեւելով ներքաղաքական վերջին զարգացումներին. հնարավոր էր արդյո՞ք, որ ՀՀԿ-ԲՀԿ հակամարտությունը վերածվեր «պատերազմի»:
-Ես ի սկզբանե համոզված էի, որ որեւէ լուրջ բան տեղի չի ունենա, դա ավելի շատ քաղաքական տեխնոլոգիա էր, որը կիրառվեց: Ինչպես տեսնում ենք` այդպես էլ եղավ, հիմա ամեն ինչ հանդարտվել է, խաղաղվել է, կարծես թե բարիշել են, կարծես թե պատերազմն ավարտվեց՝ դեռ չսկսած, ոչ մի լարվածություն չկա ու ամեն ինչ ընկավ իր տեղը: Սա քաղաքական քայլ էր, միգուցե իրենց ծրագրերում այլ բաներ էլ կային նախատեսված, բայց մեր երկրում այդպիսի գործընթացներն ավելի շատ որոշվում են արտաքին ճնշումների արդյունքում: Ամեն ինչ պետք է դիտարկել աշխարհաքաղաքական գործընթացների ներքո, այդ կոնտեքստում պետք է դիտարկել նաեւ Գյումրու դեպքերը, սահմանի լարվածությունը եւ, իհարկե, այն ամենը, ինչն օրերս տեղի ունեցավ մեր ներքաղաքական կյանքում: Ակնհայտ էր, որ ՀՀԿ-ն ու ԲՀԿ-ն երբեք չեն գնա առճակատման մինչեւ վերջ, որովհետեւ այդ ուժերի հետեւում մի կողմից Սերժ Սարգսյանն է, մյուս կողմից` Ռոբերտ Քոչարյանը: Նրանք կարող են ունենալ ինչ-որ լարվածություններ, բայց երբեք մեկը մյուսի դեմ դուրս չի գա ճակատամարտի: Այսօրվա դրությամբ իշխանությունը պահելու խնդիր կա, որովհետեւ չպահելու դեպքում լուրջ խնդիրներ կառաջանան, հենց դա է պատճառը, որ նման տեխնոլոգիաներ ու քայլեր են իրականացվում և իշխանությունը բաժանում երկու մասի՝ իշխանություն, ընդդիմություն:
-Իսկ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի շահն այստեղ ո՞րն է:
- Տեսնում ենք, որ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանն այդ կուսակցության հետ վերջին տարիներին սերտ համագործակցում է: Ամեն մեկն իր քաղաքական նպատակներն ունի:
-Ի՞նչ եք կարծում՝ ԲՀԿ-ական որոշ պատգամավորներ ծանոթ չլինելով խաղի կանոններին և դուրս գալով ԲՀԿ-ից՝ պարզապես տանու՞լ տվեցին:
-Նրանք խաղի նրբերանգներին ծանոթ չէին, նրանք ժամանակից առաջ ընկան, շտապեցին եւ այլ գնահատականներ տվեցին: Կարծում եմ` նրանք սխալ եզրակացության են հանգել եւ սկսել փախեփախ անել: Բնական է, որ ղեկավարները բոլորին չեն պատմելու իրենց գործողությունների, նպատակների ու ծրագրերի մասին: Այո՛, չիմացողները սխալվել ու այդ քայլին են դիմել, բայց եղել է այն, ինչ որ եղել է:
-Պարոն Գիմիշյան, այսուհետ կարելի՞ է առանց կաշկանդվելու ասել, որ հայաստանյան ներքաղաքական կյանքը կարգավորվում է դրսի ուժերի կողմից, իսկ դրանք իրականացնող հյուրերը պարզապես դերակատարներ են, թե՞, այնուամենայնիվ, չքաղաքականացված անձինք լումա ունեն ՀՀԿ-ԲՀԿ հարցի կարգավորման մեջ: Վերջին հաշվով, հայաստանյան գզվռտոցները կունենա՞ն շարունակական բնույթ, թե՞ ամեն ինչ իր տեղը կընկնի:
-Այն, որ մեր քաղաքական դաշտի զգալի մասը, հատկապես իշխանությունն ու, այսպես ասած, ցուցադրական ընդդիմությունը արտաքին կառավարման ներքո են, այդ ամենն ինձ համար ակնհայտ է: Իհարկե, քաղաքական դաշտում կան ուժեր, որոնք ընդհանրապես կապ չունեն այս ամենի հետ եւ գործում են ինքնուրույն` հանդես գալով միայն ու միայն երկրի շահերից:
Սա շարունակական բնույթ կունենա, բայց ամեն ինչ պետք է դիտարկվի աշխարհաքաղաքական խնդիրների ներքո. այսօրվա դրությամբ աշխարհում մեծ պատերազմ է գնում՝ Արեւմուտք՝ Եվրոպա, Հյուսիսային Ամերիկա եւ Ռուսաստան ու Արեւելք` որոշ խոշոր պետությունների հետ միասին: Այսինքն` խոսքը գնում է միանձնյա կառավարման մասին: Այս կոնտեքստում է, որ հիմնական ուժերն իրար դեմ իրականացնում են այնպիսի քայլեր, որոնք մեկը մյուսին կթուլացնեն: Մենք գիտենք, որ եւ՛ Ուկրաինայի դեպքերն են դրա մի մասը, եւ՛ Հարավսլավիայի, եւ՛ Գյումրու: Հայաստանն այս պայքարների կիզակետերից մեկում է գտնվում, որովհետեւ ՀՀ-ն որոշում ընդունեց գնալ ոչ թե Եվրամիություն, այլ` Եվրազես: Ուկրաինայում որոշակի հանդարտեցում է գնում, հնարավոր է, որ եւս մեկ ճակատ բացվի, իսկ խնդիրների դեպքում ուժային կենտրոնները Կիրակոսին կամ Պետրոսին ուղարկեն իրենց հարցերը, և կարեւոր չէ թե ում, քանի որ նրանք ընդամենը միջնորդներ են, ոչ թե որոշում կայացնողներ:
Կան ուժեր, որոնք քաոս են ուզում ստեղծել Հայաստանում` ապակայունացնելով վիճակը: Ես գտնում եմ, որ մենք պետք է գործենք` ելնելով միայն ու միայն մեր ժողովրդի շահերից: Մենք ոչ մի դեպքում չպետք է գնանք ընդհարումների, հատկապես, որ այդ ընդհարումների նպատակը դրսի ուժերի շահերից է բխում: Պետք է աշխատենք պահել առավելագույնս ստաբիլ վիճակ, մենք մեր պետական օրակարգը պետք է ունենանք եւ փորձենք մեր խնդիրները լուծել` չդառնալով խաղալիք: Ես, իհարկե, կողմնակից եմ նրան, որ երկրում իշխանությունը փոխվի, քանի որ վիճակն արդեն հասունացել է, բայց ես դրա ճանապարհը տեսնում եմ մաքսիմալ խաղաղ և առանց ընդհարումների քայլերի մեջ: Մենք միանշանակ պետք է ազատվենք օլիգարխիայից, այս գող ու ավազակային և ոչ ինտելեկտուալ իշխանությունից:
Սոսե Չանդոյան