Երևան, 13.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Զինվորին բանակից ազատելու դիմաց 13․000 դոլար․ 8 անձ դատարանի առաջ է Մինչև տարեվերջ խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը կախված է Հայաստանից. Բայրամով Հնդկաստանը Հայաստան է ուղարկել «Աքաշ» ԶՀՀ-ի առաջին մարտկոցը. The New Indian Express Հաագայի դատարանը ՀՀ-ն ընդդեմ Ադրբեջանի գործով վճիռը կհրապարակի այսօր Փրկարարներն արգելափակումից դուրս են բերել 7 բեռնատար Հայտնի է Իսպանիայի 2023/24թթ․ առաջնության լավագույն ֆուտբոլիստը Գրետա Թունբերգը պատրաստվում է գալ Հայաստան՝ ակտիվիստների հետ գործողություններ պլանավորելու «Պետք չէ զբաղվել ինքնախաբեությամբ, Արևմուտքի միջնորդությամբ խաղաղություն չի լինի». «Փաստ» Ամեն ինչ միշտ ոչ ժամանակին ու ոչ տեղին է արվում. «Փաստ» «Մենք այդքան բան արեցինք, որ այդ հողը տա՞ն». Ռադիկ Թաթոսյանն անցել է 44-օրյա պատերազմով և անմահացել ծառայությունը շարունակելիս. «Փաստ»


Ալպինիզմ. ի՞նչ բարձունքներ են հաղթահարվել պատմության ընթացքում. «Փաստ»

Lifestyle

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ալպինիզմի ծննդյան օր է համարվում 1786 թվականի օգոստոսի 8-ը, երբ երկու կտրիճներ նվաճեցին Ալպերի ամենաբարձր գագաթը՝ Մոնբլանը։ Չնայած Մոնբլանը նվաճելու փորձեր նախկինում էլ էին արվել, բայց բոլորն էլ անհաջող էին եղել։ Կրթությամբ բժիշկ Միշել-Գաբրիել Պակարդը ուղեկցորդ Ժակ Բալմատի հետ բարձրացավ ծովի մակերևույթից 4810 մետր բարձրության վրա: Այդ նվաճումը սկիզբ դրեց ալպինիզմի՝ լեռնագնացության ծննդին` որպես սպորտաձև, իսկ այդ երկու անձանց հուշարձանը կանգնեցվեց լեռնագնացության համաշխարհային կենտրոնում՝ Ֆրանսիայի Շամոնի քաղաքում։ 18-րդ դարի վերջին և 19-րդ դարի սկզբին է վերջնականապես ձևավորվել լեռնագնացությունը՝ որպես սպորտային ուղղություններից մեկը։

Ստեղծվել են լեռնագնացների ակումբներ և ազգային ասոցիացիաներ, անցկացվել են նոր երթուղիներ, կառուցվել են կացարաններ մարզիկների գիշերակացի համար, հրատարակվել է հատուկ գրականություն։ Ռուսաստանում ալպինիզմի առաջացման սկիզբը համարվում է 1788 թվականը, երբ նավատորմի սպա Դանիիլ Գուսը և նրա ընկերները բարձրացել են Կամչատկայի հրաբուխ Կլ յուչևսկայա Սոպկա (4835 մ): Եվրոպայում 1800 թվականին գրավվել է Ավստրիական Ալպերը և նրա գագաթը՝ Գրոսգլոկները։ 1809 թվականին Մոնբլանը գրավել է առաջին կինը՝ Մարի Պարադին։ 1811 թվականին բարձրացել են Բեռնյան Ալպերի Յունգֆրաու գագաթը, Անդերը նվաճվել է 1835 թվականին, իսկ 1889 թվականին արշավանք է եղել դեպի Կիլիմանջարո: Կովկասի համար նման տարեթիվ է 1923 թվականը: Այդ տարվա օգոստոսին Թիֆլիսի համալսարանի դոցենտ Գ. Ն. Նիկոլաձեն իր ուսանողական թիմով բարձրացել է Կազբեկ լեռը:

1829 թվականի սեպտեմբերին առաջին անգամ Արարատի գագաթն են հասել Դորպատի համալսարանի պրոֆեսոր Ֆրիդրիխ Պարրոտը (նրա առաջին փորձը չէր հաջողվել. նա հասել էր 4365 մ բարձրության և հետ վերադարձել), Էջմիածնի վանքի դպիր Խաչատուր Աբովյանը և չորս հայ շինական: Ալպինիզմում խիստ կանոններ չկան, հաշվի են առնվում նվաճված բարձունքների քանակը և երթուղու դժվարության կատեգորիան։ 20-րդ դարի սկզբին երկրագնդի բոլոր ամենաբարձր գագաթները նվաճվել են։ Համարձակ լեռնագնացներն սկսել են ավելի ու ավելի դժվար երթուղիներ գծել։ Որքան դժվար է լինում հասնել լեռան գագաթին, այնքան ավելի հետաքրքիր է մրցակցությունը։ Մագլցման արահետները աստիճանաբար դարձել են ավելի զառիթափ և անանցանելի։ Հայտնվել է «պատային ալպինիզմ» ուղղությունը: Նման կարգի երթուղիներն անցնում էին լեռների ուղղահայաց պատերի երկայնքով։ Այժմ այդ սպորտաձևը կոչվում է ժայռամագլցում։ Արդյունաբերական կառույցների ուղղահայաց մակերեսներով մագլցելը կոչվում է արդյունաբերական լեռնագնացություն:

1907 թվականին Թոմ Լոնգստաֆը դարձել է բարձր լեռնագնացության հիմնադիրը՝ նվաճելով Հիմալայներում գտնվող Տրիսուփ գագաթը (7000 մ): Երկրագնդի ամենաբարձր կետը՝ Ջոմոլունգմա լեռը (8848 մ) նվաճվել է 1953 թվականի մայիսին Էդմունդ Հիլարի և Թենզինգ Նորգեյի կողմից։ Այս սպորտաձևի զարգացման սկզբում ալպինիստներն օգտագործում էին ամենապարզ սարքավորումները բարձրանալու համար։ Սարքավորումը կազմված էր ամուր և երկար ալպենշոկից (անդունդները և ճեղքվածքները հաղթահարելու համար), գամասեղներով կոշիկներից և կացնից։ Ճոպանները խիտ էին ու հաստ, դրանք օգտագործվում էին միայն սառցադաշտերը կամ լեռնանցքները հատելիս, լեռնագնացները դրանցով կապում էին միմյանց։ Զառիթափ ժայռեր մագլցելու համար օգտագործվում էին ճանկերի նմանվող կեռիկներ։ Բայց նրանք այնքան էլ պինդ չէին և միշտ չէ, որ դիմանում էին։

Նման տեխնիկայի օգնությամբ բարձրացել են Ալպերի հիմնական գագաթները։ Սպորտաձևի զարգացման հետ մեկտեղ բարելավվել են նաև մարզիկների սարքավորումները։ Հայտնվել են քնապարկերը, վրանները, մատանիներով կեռիկները, սեպերը, կարաբինները, կրամպոնները, ապահովագրվելու համար սկսել են օգտագործվել թեթև ու ամուր պարաններ: Ընդհանրապես, լեռնագնացությունը վտանգավոր մարզաձև է, պատմությունը բավականաչափ ողբերգական դեպքեր է պահպանել, որոնք պատահել են լեռները նվաճողների հետ։ Տեխնոլոգիաների զարգացումը և ժամանակակից սարքավորումների օգտագործումը կոչված են եղել կանխելու նման իրավիճակների առաջացումը։ Արդյո՞ք մարդկային կարողություններին սահման կա: Այդ հարցին պատասխան չկա, քանի որ կան լեռներ, և կան մարդիկ, որոնք պատրաստ են հասնել դրանց գագաթներին, ուստի լեռնագնացությունը կշարունակի զարգանալ։

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Զինվորին բանակից ազատելու դիմաց 13․000 դոլար․ 8 անձ դատարանի առաջ է ՌԴ-ն դժգոհ էր ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի աշխատանքից. ՌԴ ԱԳՆ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կոմիտեն ընդունել է նացիզմի հերոսացման դեմ պայքարի վերաբերյալ ՌԴ-ի բանաձեւը․ Մհեր ԱվետիսյանԱյս իշխանությունն ընտրությունները կազմակերպում է վարչական ռեսուրսի չարաշահմամբ. Արամ ՊետրոսյանՊարեկն ավելի շատ աշխատավարձ է ստանում, քան սահմանը պահող զինվորը կամ ուսուցիչը Ակբա բանկը և American Express-ն ընդլայնում են համագործակցությունը ՀայաստանումՍտեփանակերտում մաhացած հայ կնոջ մարմինն առ այսօր չի փոխանցվել ՀՀ-ին Բանակում զոհ ունենք «Եվրասիա» ՀԿ-ն անցկացրեց «Չարենց և Գորկի. Գրական ճակատագրերը» պոեզիայի երեկոնUcom-ի աջակցությամբ տեղի կունենա Silicon Mountains տեխնոլոգիական գագաթնաժողովըԴանակահարություն՝ Երևանում. փեսան դանակարահել է աներոջը Հայաստանը կրկին մեղադրվել է Արցախի՝ 30 տարվա «օկուպացիայի» ու հանքերը շահագործելու մեջ. ՀայաՔվեԱլիևը ցեղասպանություն է գործել բնիկ հայերի նկատմամբ, COP29-ի մասնակիցներ, ամաչում ենք ձեր լռությունից. Լեմկինի անվան Ցեղասպանության կանխարգելման ինստիտուտՊատրաստ ենք ավելի ակտիվ դեր խաղալ Հայաստան-Ադրբեջան բանակցությունները խթանելու գործում. Վրաստանի վարչապետ ՔՊ-ն ձախողեց ռազմագերիների մասին հայտարարությունը Կոռուպցիա՝ փաշինյանական եղանակով Կրկնակի «մանդրաժ»՝ Փաշինյանի համար Բակուր Մելքոնյան. Հայաստանում բիզնեսը պետք է սերտորեն համագործակցի գիտության հետ «Երբ «Ֆուլ հաուս»-ում Մարջան Ավետիսյանին առաջարկեցին Թամարայի դերում, ես դեմ էի». Գրիգոր Դանիելյանը՝ «Ֆուլ հաուս»-ի կոնֆլիկտների ու նախագծի շարունակության մասին ՖՈՏՈ. Նոր լուսանկար` «Մանկական Եվրատեսիլ 2024»-ի պատվիրակ Լեոյից Հնդկաստանը նոր ռեկորդ է սահմանել արևային վահանակների ներդրման առումով Երևանը և Բաքուն դեկտեմբերին կվերադառնան խաղաղության պայմանագրի տեքստի քննարկմանը. Ալիևի օգնական Երկրների միջև փոխանակվող հաշվետվությունը հասանելի կլինի նաևՀՀ-ի հարկային մարմնին.ՊԵԿ(տեսանյութ) Յամալը լավագույններից մեկն է, բայց դառնալ Մեսսիի նման, հավանաբար նրան չի հաջողվի. Խավիեր Տեբաս Մեր ժամանակներում ևս ծնվելու են հայորդիներ, ովքեր իրենց ուսերի վրա, իրենց կյանքի գնով փորձելու են փոխել այն դառը ճակատագիրը, որը բաժին է հասել մեր սերնդին․ Մհեր Ավետիսյան Հայտնի է՝ ով է Թրամփի օրոք ղեկավարելու ԱՄՆ Կենտրոնական հետախուզական վարչությունը «ՀՀ զինված ուժերը դարձել են Հնդկաստանի ռազմաարդյուանաբերության գովազդային վահանակը»․ Պապիկյանը զայրացավ Մանուկյանի ելույթից Ուկրաինայի ամբողջ տարածքում հայտարարվել է օդային տագնապ Նոր մանրամասներ Սեբաստիայի փողոցում խոշոր ավտովթարից Կասպից ծովում երկրաշարժ է գրանցվել 24 ժամ ջուր չի լինելուՑուրտ օդային հոսանքներ՝ Հայաստանում. ինչ եղանակ է կանխատեսում Գագիկ Սուրենյանը Արծվանիկի պոչամբարում բնապահպանական ծրագրեր են իրականացվում (տեսանյութ) Հաագայի դատարանը մերժեց Բաքվի ներկայացրած նախնական 2 առարկությունները ՝ Հայաստանն ընդդեմ Ադրբեջանի գործի շրջանակում. ՀայաՔվեԱրարատ Միրզոյանը հանդիպել է Շվեդիայի խորհրդարանի խոսնակի հետ Ազնավուրին կրկնօրինակել է Խորեն Լևոնյանը. «Մսյո Ազնավուր» ֆիլմը կհայտնվի հայաստանյան կինովարձույթում Մինչև տարեվերջ խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը կախված է Հայաստանից. Բայրամով Չինաստանում մեքենայի՝ ամբոխի մեջ մխրճվելու հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 35-ի Ճամբարակում բախվել են բեռնատարն ու «Mercedes»-ը Կրիպտոարժույթների շուկայական կապիտալիզացիան պատմության մեջ առաջին անգամ հասել է 3 տրիլիոն դոլարի 3,5կգ թմրամիջոցի մաքսանենգություն և ապօրինի իրացում․ կան կալանավորվածներ (տեսանյութ) Բեյոնսեն «Գրեմմի»-ի անվանակարգերում առաջադրման թվի ռեկորդ է սահմանել Հնդկաստանը Հայաստան է ուղարկել «Աքաշ» ԶՀՀ-ի առաջին մարտկոցը. The New Indian Express Կրթական ուղևորություն Դուբայ. «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի բացառիկ առաջարկըՀայտնի է Իսպանիայի 2023/24թթ․ առաջնության լավագույն ֆուտբոլիստը «Այս գեղեցիկ տղամարդը 50 տարեկան է». Բրեդ Փիթը շնորհավորել է Դի Կապրիոյի ծննդյան տարեդարձը Էվոկաբանկը առաջինը բանկերից միացել է Իդրամի Բաց QR ենթակառուցվածքինՀաագայի դատարանը ՀՀ-ն ընդդեմ Ադրբեջանի գործով վճիռը կհրապարակի այսօր ԱրարատԲանկում RIA փոխանցումներ դեպի Ուկրաինա՝ 25% զեղչովԹիկնիզյանը նշել է, թե արդյոք պատրաստ է ստանձնել ընտրանու առաջնորդի դերը Մխիթարյանից հետո