«Չեմ կարող հանձնվել, պետք է ուժեղ լինեմ իմ ընտանիքի համար, ապրելու ուժն ինձ Հայկն է փոխանցում». լեյտենանտ Հայկ Ղազարյանը զոհվել է հոկտեմբերի 2-ին, տուն «վերադարձել» 225 օր անց․ «Փաստ»
Interview
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
«Հայկը շատ աշխույժ երեխա էր, միշտ պաշտպանում էր թույլերին: Այդ հատկանիշն իր մոտ շատ ընդգծված էր: Եթե ինչ-որ սխալ բան լիներ, նա մշտապես կանգնած էր ճշմարտության կողքին: Սուտ խոսել չէր սիրում, ճշտապահ ու կարգապահ տեսակ էր»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Հայկի մայրիկը՝ տիկին Քրիստինեն:
Հայկը ծնվել է Կոտայքի մարզի Աբովյան քաղաքում, մանկապարտեզ է հաճախել, հետո դպրոց: Սովորել է Արամուսի Վ. Առաքել յանի անվան միջնակարգ դպրոցում, մայրիկի խոսքով՝ ամենուր աչքի է ընկել առաջինը լինելու հատկանիշներով. «Ցանկացած միջոցառման, էքսկուրսիայի կազմակերպիչը Հայկն էր: Ընկերասեր էր, կարեկցող, միշտ օգնում և պաշտպանում էր համադասարանցիներին»: Դպրոցում սովորելու տարիներին պարգևատրվել է գովասանագրերով և պատվոգրերով: Բարձր դասարաններում մի քանի տարի շարունակ ղեկավարել է «Աշակերտական խորհուրդը»:
Հայկն անտարբեր չի եղել սպորտի նկատմամբ, 2008-2015 թթ. եղել է ՀՀ Գոսոկու-րյու միջազգային կարատեի ասոցիացիայի մարզիկ: Ստացել է «սև գոտի» և «սեմպայ» կոչում: Պարգևատրվել է բազմաթիվ մեդալներով և պատվոգրերով՝ բազմիցս դառնալով Հայաստանի չեմպիոն: Երբ գալիս է մասնագիտություն ընտրելու ժամանակը, Հայկը որոշում է՝ զինվորական է դառնալու: Այս որոշումը մայրիկը պատահական չի համարում: Ասում է՝ որդին հայրենասեր էր, հայրենասիրությունն արմատավորվել էր նրա մեջ ընտանիքում, իսկ հետո ամրապնդվել դպրոցում:
«Դպրոցում սովորելու տարիներին կերտվեց զինվորականի կերպարը, հայրենասիրության ու հայրենիքին նվիրվելու գաղափարը: Մարդկանց պաշտպանելու անհագ ցանկություն ուներ: Սրանք իր համար առաջնային պարտականություններ էին»,-նշում է տիկին Քրիստինեն, իսկ երբ հարցնում եմ, թե ինչպես նա ընդունեց որդու՝ նման պատասխանատու և բարդ մասնագիտություն ընտրելու որոշումը, ընդգծում է. «Համաձայն էի զինվորական դառնալու իր որոշման հետ, ես էլ իմ տեսակով հայրենասեր եմ, անգամ հիմա չեմ ափսոսում, որ իմ տղան նման ընտրություն է կատարել: Եթե բոլորս մեր տղաներին «պահենք», որպեսզի չծառայեն կամ զինվորական չդառնան, սխալ կլինի»:
Հայկը 2015-2019 թթ. սովորել և ավարտել է ՀՀ ՊՆ Վ. Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանը: Ծնողները ստացել են երեք շնորհակալական նամակ՝ կարգապահ կուրսանտ դաստիարակելու համար: Ծառայության ընթացքում բազմիցս արժանացել է խրախուսանքների: Մասնակցել է նաև ռազմական համալսարանում կայացած 15-րդ գիտական կոնֆերանսին: Ուսումնառությունն ավարտելուց հետո 2019 թ.-ին Հայկը ծառայության է անցել Ջրականի N զորամասում՝ որպես դասակի հրամանատար: Գնահատելով Հայկի անվախ, կարգապահ, բանիմաց և ուշադիր ու հոգատար սպա լինելու հանգամանքը՝ նրան 2020 թ.-ին տեղափոխում են նույն զորամասի ուսումնական գումարտակ՝ նշանակելով նորակոչիկների դասակի հրամանատար: Լինելով արդեն ծառայության մեջ գտնվող զինվորական՝ Հայկը 2019 թ.-ի նոյեմբերին ընդունվում է ԵՊՀ միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետի «Քաղաքագիտություն» մասնագիտության «Ազգային անվտանգություն» մասնագիտական ծրագրի 1-ին կուրս՝ հեռակա ուսուցմամբ:
Սովորելու ժամանակահատվածում ունեցել է լավ առաջադիմություն, դրսևորել օրինակելի վարք, դասախոսների և ուսանողների սերն ու հարգանքն է վայելել: Երբ հարցնում եմ կրթությունը շարունակելու որոշման մասին, մայրիկն արձագանքում է. «Հայկը մտածում էր այսպես՝ 20 տարի հետո պայմանագիրս ավարտվելու է, որպեսզի տանը չնստեմ և ամենակարևորը՝ պիտանի լինեմ մեր պետությանը, պետք է շարունակեմ ուսումս: Իր համար կարևոր էր սեփական սկզբունքներին հավատարիմ մնալը՝ թույլին սատար կանգնել, տարանջատել բարին ու չարը, կարգ ու կանոն ստեղծել: Հայկն իր բոլոր նպատակներն ու երազանքները հայրենիքի շուրջ էր կառուցում: Հիմա, եթե տղաս ողջ լիներ, շարունակելու էր ծառայությունն իր ազգին ու պետությանը յուրաքանչյուր հնարավոր տարբերակով: Նա էությամբ այդպիսին էր»: Բայց սկսվեց պատերազմը և փոխեց բոլորիս երազանքների ու նպատակների ուղղությունը:
Նախ՝ այն մասին, թե ինչպիսի բնութագիր է տրվել լեյտենանտ Հայկ Ղազարյանին. «2020 թ.-ի սեպտեմբերի 27-ից ակտիվ մասնակցել է Ադրբեջանի կողմից կազմակերպված և իրականացված լայնածավալ պատերազմին: Հրաման է ստացել զբաղեցնել ՀԳՄ պաշտպանության շրջանը, որտեղ հետ են շպրտել հակառակորդի մխրճվող կենդանի ուժը: Սեպտեմբերի 28-ին Հ. Ղազարյանը մարտի դաշտից անձամբ հանել է մեծ թվով վիրավորներ և զոհեր: Մինչև հոկտեմբերի 2-ը գտնվել է տվյալ տեղամասում և ոչնչացրել հակառակորդի դիվերսիոն խմբերին: Հոկտեմբերի 2-ի կեսօրին հրաման է ստացել օգնության հասնել նույն գումարտակի 15-րդ ՀՎ-ի անձնակազմին, որոնք շրջափակման մեջ ընկնելու վտանգի տակ էին «Նյուզ գար» կոչվող տեղամասում: Այդտեղ լեյտենանտ Ղազարյանի շնորհիվ, զինվորների հետ միասին, հետ է շպրտվել հակառակորդի կենդանի ուժը: Նույն օրը ժամը 21:00-ից 22:00 ընկած ժամանակահատվածում հրաման է ստանում օգնել 2 ՀԳՄ-ի ստորաբաժանումներին՝ շրջափակման մեջ չընկնելու նպատակով: Այդ ժամանակ հակառակորդի կողմից սկսվել է լայնածավալ հրետակոծություն, որի հետևանքով Հ. Ղազարյանը ստացել է մահացու բեկորային վիրավորում:
Լեյտենանտ Ղազարյանը եղել է քաջ, ուժեղ կամքի տեր անձնավորություն, սիրված և հարգված հրամանատարության և ծառայակիցների կողմից, մշտապես քաջալերել և ոգևորել է իր ենթակայության տակ գտնվող անձնակազմին»: Մի քանի տող, որոնք պատմում են լեյտենանտի վարած մարտերի, անձնազոհության, առհասարակ նրա տեսակի մասին: Ավաղ, բավականին երկար է տևել Հայկի «վերադարձը» տուն: Մայրիկն է պատմում. «Հոկտեմբերի 2-ին խուճապ է եղել: Հայկին թողել են այդտեղ, չեն իմացել անգամ՝ զոհվե՞լ է, թե՞ ոչ: Իր էությամբ այնպիսին չէր, որ գերի հանձնվեր, բայց վարկած կար, որ գուցե վիրավորվել է, ուշագնաց եղել և գերեվարվել: Ոչ ոք չէր փաստում իր զոհվելու հանգամանքը: Իր զոհվելու տարածքը բավականին ուշ մտան, մասունքները մնացել էին արևի տակ, իր մասունքներն ուշ դուրս բերեցին: Հետո՝ ԴՆԹ անալիզ, և զոհվելուց 225 օր անց Հայկը «տանն» էր: Այդքան օր փնտրել ենք իրեն: Այդ ընթացքում որևէ հստակ տեղեկատվություն չունեինք իր մասին:
Իրենից ընդամենը 2-3 մասունք է եղել: Իրեն չեմ տեսել և մինչև հիմա սպասում եմ, որ կգա: Հուղարկավորել ենք իր մասունքները: Չեմ կարողանում ընկալել, որ Հայկը չկա, մտածում եմ, որ կգա ու նորից կշարունակի իր անձնվեր աշխատանքը, կկատարի իր պարտքը հայրենիքի հանդեպ: Իսկ ես չեմ կարող հանձնվել, պետք է ուժեղ լինեմ իմ ընտանիքի, իմ կրտսեր որդու համար: Եթե Հայկը տեսնի, որ կոտրվել եմ, իրեն վատ կզգա: Պետք է կյանքին համընթաց շարժվեմ՝ հանուն տղայիս: Երբեք չեմ ցանկացել իմ վիշտը փաթաթել ուրիշին: Այնպես եմ անում, որ դիմացինս վատ չզգա ինձ հետ շփվելիս, հատուկ բառեր չընտրի խոսելիս: Իմ ցավը հպարտությամբ եմ տանում: Իհարկե, կարոտը խեղդում է: Ապրելու ուժը ինձ Հայկն է փոխանցում, նա միշտ ինձ հետ է»:
Հ. Գ. - Լեյտենանտ Հայկ Ղազարյանը ծառայության ընթացքում ՀՀ պաշտպանության նախարարության կողմից ստացել է «Սպայական դաշույն», պարգևատրվել է ՀՀ ԶՈՒ «Լավագույն զինվոր-մարզիկ» կրծքանշանով: Հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայություն», «Արիության համար», «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 1-ին աստիճանի մեդալներով: Հուղարկավորված է Կոտայքի մարզի Արամուս գյուղում՝ ընտանեկան գերեզմանատանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
